گاز روده
گاز روده یا وجود هوا در دستگاه گوارش معمولاً تا زمانی كه از طریق آروغ زدن یا عبور از روده (نفخ) دفع نشود، خود را نشان نمیدهد. کل دستگاه گوارش، از معده گرفته تا رکتوم، به عنوان پیامد طبیعی بلع و هضم حاوی گاز روده هستند.
در حقیقت، بعضی از مواد غذایی مانند لوبیا تا زمانی که به رودهٔ بزرگ (کولون) نرسند و باکتریها روی آنها (تخمیر) عمل نکنند، کاملاً شکسته نمیشوند.
زیاد بودن گاز زیاد در برخی مواقع بیانگر یک اختلال گوارشی است، اما هرکس روزانه چندین بار گاز دفع میکند و گاهی اوقات آروغ زدن طبیعی است.
علل
گاز زیاد دستگاه گوارش فوقانی میتواند ناشی از بلع بیشازحدِ معمول هوا، پرخوری، سیگار کشیدن یا جویدن آدامس باشد. گاز اضافی دستگاه گوارش تحتانی میتواند ناشی از خوردن بیشازحد برخی از غذاهای خاص، عدم توانایی هضم کامل غذاهای خاص یا اختلال در باکتریهایی که بهطور معمول در رودهٔ بزرگ یافت میشوند، باشد.
غذاهایی که باعث ایجاد گاز بیشتر میشوند
غذاهایی که باعث ایجاد گاز در یک فرد میشوند، ممکن است در فرد دیگر آن ویژگی را نداشته باشند. مواد غذایی و مواد تولیدکنندهٔ متداول گاز عبارتاند از:
- انواع لوبیا و عدس
- سبزیجاتی مانند کلم، کلم بروکلی، گل کلم، باک چوی و کلم بروکسل (کلمها)
- سبوس
- محصولات لبنی حاوی لاکتوز
- فروکتوز، که در بعضی از میوهها یافت میشود و به عنوان شیرینکننده در نوشابهها و سایر محصولات استفاده میشود
- سوربیتول، که جایگزین قند موجود در برخی آبنباتهای بدون قند، آدامسها و شیرینکنندههای مصنوعی است
- نوشابههای گازدار مانند نوشابه یا آبجو
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
گاز روده بهخودیخود بهندرت نشاندهندهٔ وضعیتی جدی است. این شرایط ممکن است باعث بروز ناراحتی شود و خجالتآور باشد، اما معمولاً تنها نشانهای از عملکرد طبیعی دستگاه گوارش است. درصورتیکه از وجود گاز روده احساس ناراحتی میکنید، رژیم خود را تغییر دهید.
با این وجود، اگر گاز ثابت یا شدید است، یا اینکه با استفراغ، اسهال، یبوست، کاهش وزن ناخواسته، خون در مدفوع یا سوزش معده همراه است، به پزشک مراجعه کنید.