نوتروپنی (کاهش تعداد نوتروفیلهای خون)
نوتروپنی (کاهش تعداد نوتروفیل های خون) هنگامی روی میدهد که تعداد نوتروفیل (نوعی گلبول سفید) بسیار اندک است. هرچند همهٔ گلبولهای سفید خون به بدن در مبارزه با عفونتها کمک میکنند، نوتروفیلها برای مبارزه با عفونتهای خاص، بهویژه عفونتهای باکتریایی، مهم هستند.
احتمالاً از اینکه دچار نوتروپنی شدهاید، اطلاعی نداشته باشید. افراد اغلب تنها هنگامی متوجه این موضوع میشوند که به دلایل دیگری آزمایش خون انجام دهند.
تنها یک آزمایش خون که نشاندهندهٔ پایین بودن میزان نوتروفیل ها باشد، لزوماً به معنای ابتلا به نوتروپنی نیست. این میزان ممکن است هر روز تغییر کند، بنابراین اگر آزمایش خونی نشان دهد شما نوتروپنی دارید، برای تأیید آن باید دوباره آزمایش دیگری انجام شود.
نوتروپنی (کاهش تعداد نوتروفیل های خون) میتواند شما را در مقابل عفونتها آسیبپذیرتر کند. وقتی نوتروپنی شدید باشد، حتی باکتریهای معمولی دهان و دستگاه گوارش هم میتوانند باعث بیماری خطرناکی شوند.
دلایل
عوامل زیادی ممکن است از طریق تخریب، کاهش تولید یا ذخیرهٔ غیرطبیعی نوتروفیلها باعث ایجاد نوتروپنی شود.
سرطان و درمان آن
شیمیدرمانی سرطان، علتی شایع برای نوتروپنی است. شیمیدرمانی علاوه بر کشتن سلولهای سرطانی، میتواند نوتروفیلها و سلولهای سالم دیگر را هم از بین ببرد.
داروها
- داروهای مورد استفاده برای درمان پرکاری تیروئید، مانند متیمازول و پروپیل تیواوراسیل
- آنتیبیوتیکهای خاص، مانند ونکومایسین، بنزیل پنی سیلین و اگزاسیلین
- داروهای ضدویروسی مانند گانسیکلوویر و والگانسیکلوویر
- داروهای ضد التهابی برای بیماریهایی مانند کولیت اولسراتیو یا رماتیسم مفصلی از جمله سولفاسالازین
- برخی داروهای آرامبخش، مانند کلوزاپین و کلرپرومازین
- داروهای مورد استفاده برای درمان ضربان قلب نامنظم، از جمله کینیدین و پروکائین آمید
- لوامیزول، داروی دامپزشکی که استفادهٔ انسانی از آن در ایالات متحده تأیید نشده است، اما ممکن است با کوکائین مخلوط شود
دلایل دیگر
- شرایط موجود در بدو تولد، مانند سندرم کوستمان (اختلالی که باعث تولید کم نوتروفیل میشود)
- دلایل ناشناخته که تحت عنوان نوتروپنی مزمن بیان میشود
- کمبود ویتامین
- وضعیت غیرعادی طحال
ممکن است افراد بدون افزایش خطر ابتلا به عفونت، دچار نوتروپنی شوند. این شرایط تحت عنوان نوتروپنی خوشخیم شناخته میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
نوتروپنی علائم واضحی ایجاد نمیکند، بنابراین احتمالاً بهتنهایی باعث مراجعه به پزشک نمیشود. نوتروپنی معمولاً هنگامیکه به دلایل دیگری آزمایشهای خون انجام میشوند، مشخص میشود.
در مورد نتایج آزمایش با پزشک خود صحبت کنید. تشخیص نوتروپنی همراه با نتایج حاصل از آزمایشهای دیگر ممکن است علت بیماری شما را مشخص کند. همچنین ممکن است پزشک شما برای مطمئن شدن از نتایج، آزمایش خون را تکرار کند یا برای پیدا کردن علت نوتروپنی دستور انجام آزمایشهای بیشتری را بدهد.
در صورت مبتلا بودن به نوتروپنی و بروز علائم عفونت که ممکن است شامل موارد زیر باشد، فوری با پزشک تماس بگیرید:
- تب بیش از 100.4 درجهٔ فارنهایت (38 درجهٔ سانتیگراد)
- لرز و عرق
- شروع سرفه یا بدتر شدن آن
- تنگی نفس
- زخم دهان
- گلودرد
- هرگونه تغییر در ادرار
- سفتی گردنی
- اسهال
- استفراغ
- قرمزی یا تورم در اطراف هر قسمتی از پوست که ترک برداشته یا بریده شده
- ترشحات واژینال جدید
- درد جدید
در صورت داشتن نوتروپنی، ممکن است پزشک برای کاهش خطر ابتلا به عفونت، کارهایی مانند انجام واکسیناسیون بهموقع، شستوشوی مرتب و کامل دستها، استفاده از ماسک صورت و دوری از ازدحام شدید و افراد مبتلا به سرماخوردگی یا سایر بیماریهای واگیردار را توصیه کند.