معرفی
جراحی بسته سنگ کلیه مداخله درمانی است که هنگامی که بدن به خودی خود توان دفع سنگ کلیه را ندارد برای خارج کردن سنگ های کلیوی استفاده می شود. یک لوله پس از ایجاد یک شکاف در پشت شما وارد می شود و سنگ ها را خارجی می کند.
جراحی بسته سنگ کلیه غالبا برای سنگ های بزرگتر یا در هنگام شکست مداخلات درمانی دیگر مثل ESWL، یورتروسکوپی و … استفاده می شود.
چرا انجام می شود؟
جراحی بسته سنگ کلیه عموما در شرایط زیر توصیه می شود:
سنگ های بزرگ کلیوی یک شاخه یا بیشتر از مجاری جمع کننده در کلیه را به طور کامل مسدود کرده است ( سنگ های شاخ گوزنی یا Staghorn)
سنگ های کلیوی بزرگتر از ۲ سانتی متر
سنگ های بزرگ کلیوی در حالب یا میزنای
شکست سایر روش های درمانی
قبل از انجام عمل جراحی، پزشک شما تست های از قبیل خون، ادرار و تصویربرداری مثل سی تی اسکن را انجام می دهد تا مشخص شود سنگ ها در کدام قسمت مجرای ادرار شما قرار دارند.
عوارض
شایعترین عوارض این عمل جراحی شامل:
خونریزی
عفونت
آسیب به کلیه یا اعضای مجاور
خروج ناکامل سنگ
در موارد نادری نیاز به تبدیل جراحی بسته به جراحی باز می باشد.
خلاصه مراحل انجام جراحی بسته سنگ کلیه (PCNL)
برای جراحی بسته سنگ کلیه، شما به طور کامل بیهوش می شود. ( به ندرت ممکن است جراحی بسته بر حسب نیاز بیمار به روش جراحی یا شکاف باز تبدیل شود)
یک برش، و در بعضی موارد بیش از یک برش حدود ۱ تا ۲ سانتی متر در پشت یا پهلوی شما ایجاد می شود. از طریق برش یک دوربین وارد کلیه شما شده و سنگ شما شکسته می شود. تکه های ریز سنگ با مکش دستگاه کشیده و قطعات بزرگتر گرفته و خارج می شود.
دستورالعمل های قبل از جراحی بسته سنگ کلیه
شما روز قبل از جراحی، در بیمارستان بستری می شوید.
حتما تمام عکس ها و آزمایشات مربوط به خود را همراه داشته باشید.
از ساعت ۱۲ شب قبل از رفتن به اتاق عمل، ناشتا بمانید. ( آب و غذا نخورید)
در صورت داشتن بیماری خاص، مثل بیماری قلبی، آسم، فشار خون، دیابت، بیماری های خونریزی دهنده و یا هر نوع بیماری دیگر، پزشک و پرستار خود را مطلع کنید.
در صورت مصرف دارو، پزشک و پرستار خود را مطلع سازید. چنانچه آسپیرین مصرف می کنید حتما از یک هفته قبل مصرف آن را قطع نمایید.
موهای ناحیه تناسلی، پهلو، پشت و شکم خود را اصلاح نمایید.
شما در طی بستری نیاز به داشتن همراه ندارید. در صورت نیاز به وجود همراه، پرستار به شما اطلاع می دهد.
مراقبت های بعد از جراحی در حین بستری
- شما تا صبح روز بعد از جراحی اجازه خارج شدن از تخت و خوردن آب و غذا را ندارید. در صورتی که پزشک شما اجازه می دهد می توانید از تخت خارج شده، مایعات و سپس غذا مصرف نمایید.
- شما بعد از جراحی سوند فولی ( سوند ادراری ) دارید. سوند فولی لوله ای است که از طریق مجرای ادراری شما وارد مثانه شده ، ادرار شما از طریق آن به داخل یک کیسه تخلیه می شود. گاهی برای تخلیه ادرار از کلیه شما، که جراحی شده است لوله ای در آن تعبیه می شود که از پهلوی شما خارج می شود.
- گاهی برای تخلیه بهتر ادرار و دفع بهتر تکه های ریز سنگ لوله ای بین کلیه و مثانه شما درون بدن تعبیه می شود ( دبل جی ) و یکماه یا بیشتر در بدن شما باقی می ماند و شما آنرا نمی بینید. توجه داشته باشید بعد از مدت معینی ( یک تا دوماه ) حتما باید توسط پزشک خارج شود.
- به طور معمول شما روز دوم بعد از انجام جراحی پس از خارج کردن سوند فولی از بیمارستان مرخص می شوید. ( در صورت صلاحدید جراح )
مراقبت های بعد از جراحی در منزل
- حداقل روزی ۶ تا ۸ لیوان مایعات مصرف کنید. ( مگر بنا به دستور پزشک محدودیت دریافت مایعات داشته باشید)
- در صورتی که تکرر ادرار، شما را آزار می دهد مصرف مایعات بعد از شام را کم کنید.
- دو روز بعد از ترخیص می توانید حمام نموده و پانسمان را بردارید. نیاز به پانسمان مجدد نیست مگر در مواردی که پزشک به شما بگوید.
- از فعالیت شدید و سنگین تا زمانی که پزشک به شما اجازه دهد بپرهیزید.
- شما می توانید قدم زده و از پله بالا بروید.
- از فعالیت جنسی تا زمانی که پزشک به شما اجازه دهد بپرهیزید.
- در صورتی که برای شما دارو تجویز شده است دوره درمانی آن را کامل کنید.
- ادرار شما ممکن است خونی باشد این خون با مصرف مایعات و به مرور زمان کم می شود.
همانگونه که قبلا ذکر شده ممکن است بین کلیه و مثانه شما، لوله ای به نام ( دبل جی ) تعبیه شده باشد که موجب تسهیل دفع سنگ و ادرار می گردد. دبل جی گاهی باعث تکرر ادرار، سوزش ادرار و خون در ادرار می شود که با مرور زمان و مصرف مایعات بهبود می یابد این لوله باید یک ماه بعد خارج شود.
در موارد زیر به اورژانس مراجعه کنید
- در صورت وجود تب
- در صورتی که خون در ادرار شما زیاد باشد و با مصرف مایعات کاهش نیابد.
- در صورت خروج مایع و یا ادرار از پشت یا پهلوی شما ( مگر بنا به دستور پزشک محدودیت دریافت مایعات داشته باشید)
