گرفتگی عضله
گرفتگی عضله، انقباض ناگهانی و غیرارادی یک یا تعداد بیشتری از عضلات است. اگر تابه‌حال به خاطر گرفتگی عضله، نیمه‌شب از خواب بیدار شده یا حین انجام کاری مجبور به توقف شده‌اید، می‌دانید که درد گرفتگی عضله بسیار شدید است. با اینکه گرفتگی عضله عموماً عارضه‌ای ندارد، ممکن است به‌طور موقت استفاده از عضلهٔ درگیر ممکن نباشد.
انجام ورزش یا کارهای سنگین به مدت طولانی و به‌خصوص در هوای گرم، ممکن است سبب گرفتگی عضله شود. برخی از داروها و بیماری‌ها نیز گرفتگی عضله ایجاد می‌کنند. گرفتگی عضله معمولاً در خانه و با اقدامات مراقبت از خود درمان می‌شود.
نشانه‌ها
گرفتگی عضله بیشتر در عضلات پا، به‌خصوص عضلهٔ پشت ساق رخ می‌دهد. ممکن است به جز درد شدید ناگهانی، زیر پوست خود یک برآمدگی عضلانی سخت مشاهده کنید.
زمان مراجعه به پزشک
گرفتگی عضله معمولاً خودبه‌خود برطرف می‌شود و به‌ندرت آن‌قدر شدید می‌شود که به مراجعه به پزشک نیاز باشد. بااین‌حال، در صورت وجود موارد ذیل به پزشک مراجعه کنید:
- ایجاد ناراحتی شدید
- همراه بودن با تورم و قرمزی پا یا تغییرات در پوست
- همراه بودن با ضعف عضله
- رخداد مکرر
- بهبود نیافتن با اقدامات خودمراقبتی
- نداشتن علت مشخص مانند ورزش شدید
علل
استفادهٔ بیش‌ازحد از عضله، کم‌شدن آب بدن، کشیده‌شدن عضله یا حتی نگه‌داشتن عضله در موقعیتی خاص به مدت طولانی، ممکن است سبب گرفتگی عضله شود. بااین‌حال در بسیاری از موارد علت گرفتگی نامعلوم است.
اگرچه بیشتر موارد گرفتگی عضله بدون عارضه‌اند، برخی ممکن است با بیماری‌های زمینه‌ای ارتباط داشته باشند. برای نمونه:
- خونرسانی ناکافی. باریک‌شدن شریان‌هایی که به پاها خونرسانی می‌کنند (آترواسکلروز اندام‌ها) ممکن است در هنگام ورزش، سبب دردی مشابه با گرفتگی عضله در پاها شود. این درد معمولاً مدت کوتاهی پس از اتمام ورزش برطرف می‌شود.
- فشرده‌شدن عصب. فشرده‌شدن اعصاب در ستون فقرات (تنگی کانال نخاع در پایین کمر) نیز ممکن است در پا دردی مشابه با گرفتگی عضله ایجاد کند. این درد هنگام راه رفتن بروز می‌دهد و هرچه مسافت پیموده‌شده بیشتر باشد، درد بدتر می‌شود. خم‌شدن به جلو در هنگام راه‌رفتن (مانند حالتی که هنگام هل‌دادن سبد خرید چرخدار فروشگاهی دارید) ممکن است نشانه‌ها را بهبود دهد یا شروع آن‌ها را به تأخیر اندازد.
- کمبود مواد معدنی. میزان بسیار کم پتاسیم، کلسیم یا منیزیم در رژیم غذایی، ممکن است سبب گرفتگی عضلات پا شود. دیورتیک‌ها – داروهایی که اغلب برای فشار خون بالا تجویز می‌شوند – نیز ممکن است سبب کمبود این مواد معدنی شوند.
عوامل خطر
از جمله عواملی که احتمال گرفتگی عضله را افزایش می‌دهند شامل موارد زیر می‌شوند:
- سن. افراد مسن تودهٔ عضلانی خود را از دست می‌دهند؛ بنابراین عضلات باقی‌مانده راحت‌تر دچار تنش می‌شوند.
- کم‌شدن آب بدن. ورزشکارانی که هنگام شرکت در ورزش‌ها در آب‌وهوای گرم دچار خستگی و کم‌شدن آب بدن می‌گردند، اغلب دچار گرفتگی عضله می‌شوند.
- بارداری. گرفتگی عضله در دوران بارداری نیز شایع است.
- بیماری. اگر فرد دچار دیابت، یا اختلالات عصبی، کبدی یا تیروئیدی باشد، با احتمال بیشتری به گرفتگی عضله دچار می‌شود.
پیشگیری
اقدامات ذیل در پیشگیری از گرفتگی عضله کمک‌کننده‌اند:
- اجتناب از کم‌شدن آب بدن. هر روز مقدار زیادی مایعات بنوشید. میزان مایعات به غذایی که می‌خورید، جنسیت، سطح فعالیت، آب‌وهوا، سلامت، سن و داروهایی که می‌خورید بستگی دارد. مایعات به انقباض و شل‌شدن عضلات کمک می‌کند؛ آب سلول‌های عضلانی را تأمین می‌کند و از تحریک‌پذیری آن‌ها می‌کاهد.
- انجام حرکت‌های کششی. قبل و بعد از آنکه به مدت زمان طولانی از یک عضله استفاده کردید، حرکت‌های کششی انجام دهید. اگر معمولاً در شب دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوید، قبل از خواب حرکت‌های کششی انجام دهید. همچنین انجام ورزش‌های سبک – مانند استفاده از دوچرخه ثابت به مدت چند دقیقه – قبل از خواب به پیشگیری از گرفتگی عضله در هنگام خواب، کمک می‌کند.
درمان
گرفتگی عضله معمولاً با اقدامات خودمراقبتی درمان می‌شود. پزشک ممکن است جهت کاهش احتمال رخداد گرفتگی عضله به شما حرکت‌های کششی آموزش دهد. نوشیدن مایعات به میزان کافی کمک‌کننده است. اگر دچار گرفتگی‌های عودکننده می‌شوید که در خواب شما اختلال ایجاد می‌کند، پزشک ممکن است دارویی جهت شل‌کردن عضلات تجویز کند.
شیوهٔ زندگی و درمان‌های خانگی
اگر دچار گرفتگی عضله هستید. انجام موارد ذیل به شما کمک می‌کند:
- انجام حرکت‌های کششی و ماساژ دادن. عضله‌ای را که دچار گرفتگی شده است بکشید و به‌آرامی آن را ماساژ دهید تا به شل‌شدن آن کمک کنید. در صورت گرفتگی عضلهٔ پشت ساق پا، وزن خود را روی پای دیگر بیندازید و به‌آرامی زانوی خود را خم کنید. اگر نمی‌توانید بایستید، پای خود را در حالت کشیده نگه دارید و روی زمین یا صندلی بنشینید.
در حالی که پا در حالت کشیده قرار دارد، سعی کنید نوک پای درگیر خود را به سمت سر خود بکشید. این حرکت به تسکین گرفتگی عضلهٔ پشت ران (همسترینگ) کمک می‌کند. در صورت گرفتگی عضلهٔ جلوی ران (چهارسر)، با استفاده از یک صندلی خود را بی‌حرکت نگه دارید و سپس سعی کنید پای درگیر سمت خود را به سمت بالا و باسن خود بیاورید.
- استفاده از گرما یا سرما. حوله‌ای گرم یا پد گرمایشی را روی عضلات دچار گرفتگی قرار دهید. نشستن در وان آب گرم یا هدایت آب داغ دوش به سمت عضلهٔ دچار گرفتگی نیز کمک‌کننده است. از طرف دیگر، ماساژ دادن عضلهٔ دچار گرفتگی با یخ نیز درد را تسکین می‌دهد.
پزشکی جایگزین
برخی برای مدیریت گرفتگی عضله، استفاده از مکمل‌های ویتامین ب کمپلکس را پیشنهاد می‌کنند. بااین‌وجود، به مطالعات بیشتری برای تأیید سودمندی استفاده از این مکمل‌ها نیاز است.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همت‌خانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت می‌گیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.
