کیست‌های کلیه

کیست‌های کلیه، کیسه‌هایی گرد و پر از مایع‌اند که روی کلیه یا داخل آن تشکیل می‌شوند. این کیست‌ها ممکن است با بیماری‌هایی جدی مرتبط باشند که در عملکرد کلیوی اختلال ایجاد می‌کنند؛ البته در بیشتر موارد، این کیست‌ها از نوع کیست‌های ساده (کیست‌های غیرسرطانی که به‌ندرت عوارض ثانویه‌‌ دارند) هستند.

علت ایجاد کیست‌های ساده‌ٔ کلیه مشخص نیست. به‌طور معمول، تنها یک کیست بر سطح کلیه‌ تشکیل می‌شود ولی همچنین ممکن است چند کیست یک یا هر دو کلیه را درگیر کنند. البته کیست‌های ساده‌ٔ کلیه با کیست‌های ناشی از بیماری کلیه‌ٔ پلی‌کیستیک فرق دارند.

کیست‌های ساده‌ٔ کلیه اغلب توسط عکس‌برداری‌هایی که برای تشخیص سایر مشکلات انجام شده، تشخیص داده می‌شوند. کیست‌های ساده‌ای که فاقد علائم‌اند، معمولاً نیازی به درمان ندارند.

 

علائم

کیست‌های ساده‌ٔ کلیه معمولاً علامتی ندارند، اما اگر یک کیست ساده به قدر کافی بزرگ شود، علائم آن ممکن است شامل موارد زیر گردد:

  • درد خفیف و مداوم در ناحیه‌ٔ پشت یا پهلو
  • تب
  • درد در ناحیه‌ٔ فوقانی شکم

 

زمان مراجعه به پزشک

در صورت بروز نشانه‌ها و علائم کیست کلیه به پزشک مراجعه کنید.

 

علل

علت ایجاد کیست‌های ساده‌ٔ کلیه مشخص نیست. طبق یکی از نظریه‌ها کیست‌های ساده‌ٔ کلیه زمانی تشکیل می‌شوند که لایه‌ٔ سطحی کلیه ضعیف شود و یک کیسه (دیورتیکول) ایجاد کند؛ سپس این کیسه پر از مایع می‌گردد، جدا می‌شود و به صورت کیست درمی‌آید.

 

ریسک‌فاکتورها

هر چند کیست‌های ساده‌ٔ کلیه در هر سنی می‌توانند تشکیل شوند، اما با افزایش سن احتمال تشکیل آن‌ها بیشتر می‌شود. این کیست‌ها در مردان شایع‌تراند.

 

عوارض ثانویه

گاهی اوقات کیسه‌های کلیه عوارض ثانویه‌ای به دنبال دارند؛ برای نمونه:

  • عفونی‌شدن کیست. عفونی‌شدن کیست کلیه موجب ایجاد تب می‌شود و دردناک است.
  • ترکیدن کیست. ترکیدن کیست کلیه سبب ایجاد درد شدیدی در ناحیه‌ٔ پشت یا پهلو می‌شود.
  • انسداد مجرای ادراری. کیست‌ کلیه‌ای که مسیر طبیعی جریان ادرار را مسدود کرده ممکن است باعث ورم کلیه (هیدرونفروز) شود.

تشخیص

تست‌ها و فرآیندهایی که برای تشخیص کیست‌های ساده‌ٔ کلیه به‌کار می‌روند، عبارت‌اند از:

  • عکس‌برداری. روش‌های مختلف عکس‌برداری از قبیل: امواج فراصوت (سونوگرافی)، توموگرافی رایانه‌ای (CT اسکن) و تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI) اغلب به منظور تشخیص کیست‌های ساده‌ٔ کلیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش‌ها در تعیین کیست یا تومور بودن یک توده‌ٔ کلیوی به پزشک کمک می‌کنند.
  • تست‌های عملکرد کلیوی. آزمایش نمونه‌ای از خون می‌تواند نشان دهد که آیا کیست کلیه در عملکرد کلیوی اختلال ایجاد کرده ‌است یا خیر.

 

درمان

ممکن است نیازی به درمان نباشد

در صورتی که کیست ساده‌ٔ کلیه علامتی نداشته باشد و در عملکرد کلیوی هم اختلالی ایجاد نکند، ممکن است نیازی به درمان آن نباشد؛ به جای آن، شاید پزشکتان توصیه کند که هر چند وقت یک‌بار از روش‌های عکس‌برداری (مثل سونوگرافی) استفاده کنید تا مشخص شود آیا کیست شما بزرگ شده ‌است یا خیر. اگر کیست تغییر کند و علائمی از خود بروز دهد، می‌توانید در همان موقع، درمان را شروع کنید. گاهی اوقات کیست ساده‌ٔ‌ کلیه خودبه‌خود برطرف می‌شود.

 

درمان کیست‌هایی که علائمی از خود بروز می‌دهند

اگر کیست ساده‌ٔ کلیه علائمی از خود بروز دهد، پزشکتان ممکن است اقدام به تجویز درمان نماید. گزینه‌های درمانی عبارت‌اند از:

  • سوراخ کردن و بیرون کشیدن مایع کیست و پر کردن آن با الکل. در موارد نادر به منظور کوچک کردن کیست، سوزنی باریک و دراز را از پوست و دیواره‌ٔ کیست کلیه عبور می‌دهد؛ سپس مایع درون کیست را بیرون می‌کشد. پزشک همچنین ممکن است درون کیست را با الکل پر کند تا از تشکیل مجدد آن جلوگیری کند.
  • عمل جراحی برای برداشتن کیست. به منظور بیرون کشیدن مایع و برداشتن کیست‌های بزرگ یا آن‌هایی که علائمی از خود بروز می‌دهند، ممکن است عمل جراحی لازم باشد. برای دسترسی به کیست، جراح چند برش‌ کوچک در پوست ایجاد می‌کند و وسایل مخصوصی را به همراه یک دوربین کوچک وارد بدن می‌کند؛ سپس در اتاق فرمان از طریق یک نمایشگر، وسایلی را که وارد بدن کرده بود به سمت کلیه هدایت می‌کند تا مایع داخل کیست را بیرون بکشد؛ بعد دیواره‌های کیست را می‌بُرد یا می‌سوزاند.

بسته به نوع فرآیند درمانیِ پیشنهادی توسط پزشک، ممکن است برای معالجه‌ٔ کیست کلیه لازم باشد چند روز در بیمارستان بمانید.

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص