هیپوسپادیاس یک نقص مادرزادی است که در آن دهانه‌ی میزراه به جای اینکه به نوک پنیس (آلت تناسلی مذکر) باز شود، به سطح تحتانی آن باز می‌شود. میزراه لوله‌ای است که از طریق آن ادرار از مثانه خارج شده و به بیرون دفع می‌گردد.
هیپوسپادیاس نقصی شایع است و مشکلی در نگهداری از نوزاد به وجود نمی‌آورد. عمل جراحی معمولاً ظاهر طبیعی را به آلت تناسلی فرزندتان برمی‌گرداند. در صورت درمان موفقیت‌آمیز هیپوسپادیاس، بیشتر افراد می‌توانند دفع ادرار و تولید مثلی عادی داشته‌باشند.
علایم
در هیپوسپادیاس، دهانه‌ی میزراه به جای نوک پنیس (آلت تناسلی مذکر)، بر سطح تحتانی آن واقع شده‌است. در بیشتر موارد، این دهانه داخل سر آلت قرار دارد. گاهی اوقات هم دهانه‌ی میزراه در وسط یا قاعده‌ی آلت واقع شده‌است. در موارد نادر، دهانه به زیر یا داخل کیسه‌ی بیضه باز می‌شود.
نشانه‌ها و علایم هیپوسپادیاس عبارتند از:
- باز شدن دهانه‌ی میزراه به محلی غیر از نوک آلت تناسلی
- انحنای آلت به سمت پایین (chordee)
- کلاه‌مانند بودن غلفه برای آلت (چون غلفه تنها نیمه‌ی فوقانی آلت تناسلی را می‌پوشاند)
- ریزش غیرطبیعی ادرار هنگام دفع
زمان مراجعه به پزشک
هیپوسپادیاس بیشتر نوزادان، به فاصله‌ی کمی بعد از تولد در بیمارستان تشخیص داده می‌شود؛ البته تشخیص انحرافات خفیف دهانه‌ی میزراه ممکن است دشوارتر باشد. اگر راجع به ظاهر آلت تناسلی فرزندتان نگرانید یا در دفع ادرار او مشکلاتی وجود دارد، به پزشک مراجعه کنید.
علل
هیپوسپادیاس در بدو تولد وجود دارد (مادرزادی است). در طی ایجاد آلت تناسلی در جنین مذکر، هورمون‌هایی معین تشکیل میزراه و غلفه را تحریک می‌کنند. عملکرد نامناسب این هورمون‌ها سبب تشکیل غیرطبیعی میزراه و بروز هیپوسپادیاس می‌شود.
در بیشتر موارد، علت اصلی هیپوسپادیاس مشخص نیست. این نقص گاهی اوقات ژنتیکی است ولی عوامل محیطی هم در ایجاد آن نقش دارند.
ریسک‌فاکتورها
اگرچه علت هیپوسپادیاس معمولاً نامشخص است ولی عوامل زیر ممکن است با آن مرتبط باشند:
- سابقه‌ی فامیلی. وقوع هیپوسپادیاس در نوزادانی که سابقه‌ی فامیلی این نقص را دارند، شایع‌تر است.
- ژنتیک. تنوع‌های ژنتیکی معین می‌توانند سبب اختلال در هورمون‌های محرک تشکیل دستگاه تناسلی مردانه شوند.
- بیشتر بودن سن مادر از 35 سال. بعضی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که خطر ابتلا به هیپوسپادیاس در پسربچه‌هایی که از مادران بالای 35 سال به دنیا می‌آیند، بیشتر است.
- قرارگیری زنان باردار در معرض بعضی از مواد شیمیایی. گمانه‌زنی‌هایی درباره‌ی ارتباط بین هیپوسپادیاس و قرارگیری مادر در معرض هورمون‌ها و مواد شیمیایی خاصی مثل: آفت‌کش‌ها یا مواد شیمیایی صنعتی وجود دارد؛ ولی برای تأیید این موضوع به پژوهش‌های بیشتری نیاز است.
عوارض ثانویه
اگر هیپوسپادیاس درمان نشود، می‌تواند منجر به موارد زیر گردد:
- ظاهر غیرطبیعی پنیس (آلت تناسلی مذکر)
- مشکلاتی در یادگیری نحوه‌ی استفاده از توالت
- انحنای غیرطبیعی آلت تناسلی در حین نعوظ
- مشکلات انزالی
تشخیص
متخصص کودکان می‌تواند هیپوسپادیاس فرزندتان را با معاینه‌ی فیزیکی تشخیص دهد. او احتمالاً به منظور بررسی بیشتر، شما را به یک جراح متخصص بیماری‌های تناسلی و ادراری (اورولوژیست کودکان) ارجاع دهد. مراکز درمانی با تیم‌های تخصصی‌شان می‌توانند شما را در ارزیابی گزینه‌ها یاری دهند و اقدامات درمانی تخصصی را برای فرزندتان ارائه دهند.
در صورت غیرعادی بودن دهانه‌ی میزراه و عدم احساس بیضه‌ها در حین معاینه، ممکن است تشخیص مردانه یا زنانه بودن آلت تناسلی دشوار باشد (اندم تناسلی مبهم). در چنین مواردی، انجام ارزیابی‌های بیشتر با تیمی از متخصصان مختلف پیشنهاد می‌شود.
درمان
بعضی از انواع هیپوسپادیاس بسیار جزئی هستند و نیازی به عمل جراحی ندارند. البته درمان معمولاً شامل عمل جراحی برای جابجایی دهانه‌ی میزراه و در صورت لزوم، صاف کردن تنه‌ی آلت تناسلی می‌شود. این عمل معمولاً بین سنین 6 تا 12 ماهگی انجام می‌گیرد.
اگر آلت تناسلی فردی ظاهر غیرطبیعی دارد، نباید او را ختنه کرد. اگر هم در حین ختنه متوجه هیپوسپادیاس شدند، باید ختنه را کامل کنند. در هر دو مورد مراجعه به متخصص اورولوژیست کودکان پیشنهاد می‌شود.
عمل جراحی
بیشتر انواع هیپوسپادیاس را می‌توان با یک عمل جراحی سرپایی تصحیح کرد. برای تصحیح بعضی از انواع آن هم به بیش از یک عمل نیاز است.
اگر دهانه‌ی میزراه نزدیک قاعده‌ی آلت تناسلی باشد، جراح ممکن است برای بازسازی مجرای ادراری در موقعیت مناسب و تصحیح هیپوسپادیاس، نیازمند استفاده از بافت غلفه یا داخل دهان برای پیوند زدن آن‌ها باشد.
نتایج عمل جراحی
در بیشتر موارد، عمل جراحی بسیار موفقیت‌آمیز است. غالباً پس از جراحی، پنیس (آلت تناسلی مذکر) ظاهری طبیعی پیدا کرده و افراد می‌توانند دفع ادرار و تولید مثلی عادی داشته‌باشند.
گاهی اوقات یک سوراخ (فیستول) در طول سطح تحتانی آلت تناسلی (در محل مجرای ادراری جدید) ایجاد می‌شود که ادرار از آن نشت می‌کند. در موارد نادر هم ترمیم زخم‌ها و خراش‌ها با مشکلاتی روبرو می‌شود. برای رفع این عواض ممکن است به یک عمل جراحی دیگر هم نیاز باشد.
مراجعات مجدد
بعد از عمل جراحی، لازم است فرزندتان را یکی دو بار دیگر به پزشک جراح نشان دهید. پس از آن به منظور بررسی وضعیت فرزندتان و عوارض ثانویه‌ی احتمالی، بعد از آموزش استفاده از توالت و در دوران بلوغ، انجام مراجعاتی منظم به متخصص اورولوژیست کودکان توصیه می‌شود.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همت‌خانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت می‌گیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.
