شکستگی قوزک پا
شکستگی قوزک پا نوعی آسیب‌دیدگی استخوانی است. این شکستگی ممکن است بر اثر تصادف اتومبیل یا یک زمین خوردن ساده رخ دهد.
میزان جدی بودن این شکستگی در موارد مختلف متفاوت است؛ شکستگی‌ها شامل بازه‌ای از ترک‌خوردگی‌های کوچک تا شکستگی‌های بزرگ پاره‌کننده‌ٔ پوست می‌شوند.
درمان شکستگی قوزک پا به محل دقیق شکستگی و وخامت آن بستگی دارد. درمان یک شکستگی وخیم ممکن است مستلزم کار گذاشتن پیچ، میخ و پلاک‌هایی در استخوان شکسته برای حفظ پوزیشن مناسب در طی دوران نقاهت باشد.
علائم
اگر دچار شکستگی قوزک پا شده‌اید، ممکن است بعضی از نشانه‌ها و علائم زیر را تجربه کنید:
- درد فوری و زُق‌زُق‌کننده
- دردی که با فعالیت تشدید می‌شود و با استراحت کاهش می‌یابد
- ورم
- کبودی
- حساس‌شدگی و درد گرفتن هنگام لمس
- ازریخت‌افتادگی
- بروز دشواری در راه رفتن یا حمل اجسام
علل
شایع‌ترین علل شکستگی قوزک پا شامل موارد زیر است:
- تصادفات اتومبیل. آسیب‌دیدگی‌های له‌کننده‌ٔ شایع در تصادفات اتومبیل ممکن است منجر به شکستگی‌هایی شوند که مستلزم عمل جراحی باشد.
- زمین خوردن. گیرکردن پا به چیزی و زمین خوردن می‌تواند منجر به شکستگی استخوان‌های قوزک پا شود؛ حتی پریدن از یک جای کم‌ارتفاع و پایین آمدن روی پاها هم می‌تواند چنین شکستگی‌هایی را به‌دنبال داشته باشد.
- قدم برداشتن به‌شیوه‌ای نامناسب. گاهی اوقات صرفاً اگر پایتان را به‌شیوه‌ای نادرست بر زمین قرار دهید، دچار شکستگی قوزک پا می‌شوید. چرخاندن بیش‌ازحد قوزک پا هم می‌تواند شکستگی یا پیچ‌خوردگی به‌دنبال داشته باشد.
ریسک‌فاکتورها
موارد زیر می‌توانند احتمال شکستگی قوزک پا را افزایش دهند:
- شرکت در ورزش‌هایی که به قوزک پا فشار وارد می‌کنند. فشارها و ضربات مستقیم وارده به قوزک و پیچ‌خوردگی‌هایی که در ورزش‌هایی مثل: بسکتبال، راگبی، ژیمناستیک، تنیس و فوتبال اتفاق می‌افتند، می‌توانند منجر به شکستگی قوزک پا شوند.
- استفاده از تکنیک‌ها یا وسایل ورزشی نامناسب. استفاده از وسایل نامناسب، مثل: کفش‌های گشاد یا مندرس، می‌تواند باعث زمین‌خوردن و شکستگی‌های ناشی از وارد شدن فشار به قوزک پا شود. تکنیک‌های تمرینی نامناسب، مثل: گرم نکردن یا انجام ندادن تمرینات کششی هم می‌تواند سبب بروز آسیب‌دیدگی‌های قوزک پا شود.
- افزایش ناگهانی سطح فعالیت. چه یک ورزشکار حرفه‌ای باشید، چه یک فرد مبتدی، درصورتی‌که به‌طور ناگهانی دفعات یا مدت‌زمان جلسات تمرینی خود را افزایش دهید، در معرض خطر بیشتری برای شکستگی ناشی از فشار قرار می‌گیرید.
- اشتغال به بعضی کارها. حضور در بعضی از محیط‌های کاری مثل: محل‌های ساخت‌وساز، شما را در معرض خطر سقوط از ارتفاع قرار می‌دهد.
- به‌هم‌ریخته یا کم‌نور بودن منزل. راه رفتن در خانه‌ای به‌هم‌ریخته یا کم‌نور، استخوان‌های قوزک پایتان را در معرض آسیب‌دیدگی قرار می‌دهد.
- ابتلا به بعضی از بیماری‌ها. کاهش تراکم استخوانی (پوکی استخوان) می‌تواند احتمال شکستگی قوزک پا را افزایش دهد.
عوارض ثانویه
عوارض ثانویه‌ٔ شکستگی قوزک پا رایج نیستند؛ این عوارض شامل موارد زیر می‌شوند:
- آرتریت. شکستگی‌هایی که به داخل مفصل گسترش می‌یابند، می‌توانند سال‌ها بعد منجر به آرتریت شوند. اگر مدتی طولانی پس از وقوع شکستگی، قوزک پایتان درد گرفت، خودتان را به پزشک نشان دهید.
- عفونت استخوان (اُستئومیلیت). اگر دچار شکستگی باز شوید، یعنی انتهای استخوان از پوست بیرون زده باشد، استخوانتان ممکن است در معرض باکتری‌های عامل عفونت قرار بگیرد.
- سندرم کمپارتمان. در موارد نادر، شکستگی قوزک پا منجر به سندرم کمپارتمان می‌شود. این سندرم سبب درد، تورم و گاهی اوقات معلولیت عضلات درگیر در پا یا بازو می‌گردد.
- آسیب‌دیدگی اعصاب یا عروق خونی. ضربه‌ای که به قوزک پا وارد می‌شود، می‌تواند به اعصاب و عروق خونی مجاور هم آسیب برساند و گاهی اوقات آن‌ها را پاره کند. درصورتی‌که متوجه وجود هرگونه بی‌حسی یا مشکل در گردش خونتان شدید، به پزشک مراجعه کنید. قطع شدن جریان خون یک استخوان می‌تواند منجر به مرگ و اضمحلال آن شود.
پیشگیری
با انجام ورزش‌های پایه‌ای و رعایت نکات ایمنی زیر ممکن است از شکستگی قوزک پا پیشگیری کنید:
- کفش مناسب بپوشید. هنگام راه رفتن در زمین‌های سخت از کفش‌های مخصوص پیاده‌روی استفاده کنید. همچنین برای ورزشی که انجام می‌دهید، کفش مخصوص تهیه کنید.
- کفش‌های ورزشی را به طور مرتب عوض کنید. هر گاه رویه یا زیره‌ٔ کفش‌های ورزشی‌تان فرسوده شد یا اینکه کفش‌ها به طور غیریکنواخت ساییده شدند، آن‌ها را دور بیندازید. اگر یک دونده هستید کفش‌های ورزشی خود را پس از هر 500 تا 700 کیلومتر دویدن عوض کنید.
- آهسته شروع کنید. این نکته را هم در مورد یک برنامه‌ٔ تمرینی جدید و هم در مورد هر یک از تمرین‌های جداگانه رعایت کنید.
- به طور متناوب فعالیت‌های ورزشی مختلف انجام دهید. انجام متناوب فعالیت‌های ورزشی مختلف می‌تواند از بروز شکستگی ناشی از فشار پیشگیری کند؛ مثلاً هر از گاهی به جای دویدن، شنا یا دوچرخه‌سواری کنید.
- استخوان‌هایتان را تقویت کنید. مواد غذایی غنی از کلسیم مثل: شیر، ماست و پنیر برای بدنتان مفید هستند. مصرف مکمل‌های ویتامینD هم می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- خانه‌تان را مرتب کنید. جمع کردن خرت‌وپرت‌ها از کف خانه می‌تواند از گیرکردن پایتان به آن‌ها و زمین خوردن شما جلوگیری کند.
- عضلات قوزک پای خود را تقویت کنید. اگر در معرض خطر پیچ‌خوردگی قوزک پا قرار دارید، از پزشک خود بخواهید که تمریناتی را به شما آموزش دهد تا عضلات حمایت‌کننده‌ٔ قوزک پایتان را تقویت کنید.
تشخیص
پزشک در هنگام معاینه، به‌دنبال نقاط حساس‌شدهٔ قوزک پایتان خواهد گشت. محل دقیق درد می‌تواند به یافتن علت آن کمک کند.
پزشک ممکن است پایتان را در جهت‌های مختلفی حرکت دهد تا دامنه‌ٔ حرکتی آن را ارزیابی کند. او ممکن است از شما بخواهد که کمی راه بروید تا طرز راه رفتن‌تان را بررسی کند.
عکسبرداری
اگر نشانه‌ها و علائم شما حاکی از شکستگی قوزک پا بودند، ممکن است برایتان یک یا تعدادی از روش‌های عکسبرداری زیر تجویز گردد:
- رادیوگرافی (اشعه‌ٔ ایکس). بیشتر شکستگی‌های قوزک پا توسط رادیوگرافی قابل مشاهده هستند. کارشناس مربوطه ممکن است پرتوهای ایکس را از زوایای مختلفی بتاباند تا اینکه تصاویر بدست‌آمده چندان همپوشانی نداشته باشند. شکستگی‌های ناشی از فشار تا زمانی‌که شروع به بهبودی نکنند، غالباً توسط رادیوگرافی نشان داده نمی‌شوند.
- اسکن استخوان. در اسکن استخوان، یک کارشناس مقداری اندک از یک مادهٔ رادیواکتیو را به ورید شما تزریق می‌کند. این مادهٔ رادیواکتیو جذب استخوان‌ها می‌شود، به‌خصوص بخش‌هایی از استخوان‌هایتان که آسیب دیده‌اند. بخش‌های آسیب‌دیده – مثل: شکستگی‌های ناشی از فشار – به صورت نقاطی روشن در تصویر نهایی دیده می‌شوند.
- توموگرافی رایانه‌ای (CT اسکن). در CT اسکن، به کمک اشعه‌ٔ ایکس تصاویری از زوایای مختلف گرفته می‌شود و سپس این تصاویر با هم ترکیب می‌شوند تا نماهایی مقطعی از ساختارهای داخلی بدن ایجاد شود. CT اسکن می‌تواند جزئیات بیشتری درباره‌ٔ استخوان و بافت‌های نرم مجاور آن به دست دهد و بدین صورت به پزشک در انتخاب بهترین روش درمانی کمک کند.
- تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI). در MRI از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی استفاده می‌شود تا تصاویر بسیار دقیقی از رباط‌های نگهدارنده‌ٔ قوزک پا ایجاد شود. با این روش عکسبرداری می‌توان رباط‌ها و استخوان‌ها را مشاهده کرد و شکستگی‌هایی را دید که با رادیوگرافی قابل رؤیت نیستند.
درمان
درمان شکسستگی قوزک پا به اینکه کدام استخوان دچار شکستگی شده و وخامت آسیب‌دیدگی چقدر است بستگی دارد.
داروها
پزشک ممکن است مصرف مسکن‌های بدون نسخه، مانند: استامینوفن، را به شما توصیه کند.
تراپی
پس از اینکه شکستگی استخوانتان بهبود یافت، احتمالاً نیازمند شل کردن عضلات و رباط‌های سفت‌شده‌ٔ پا و قوزک خود می‌شوید. یک فیزیوتراپیست می‌تواند تمرین‌هایی را به شما آموزش دهد تا انعطاف‌پذیری و قدرت خود را افزایش دهید.
عمل جراحی و سایر فرآیندها
- جا انداختن (ریداکشن). اگر دچار شکستگی دررفتگی شده باشید، یعنی دو انتهای شکستگی در یک راستا نباشند، پزشک ممکن است طی فرآیندی به‌نام ریداکشن، دو قطعه را به جای مناسب‌شان برگرداند. بسته به میزان درد و ورم شما، ممکن است پیش از انجام این فرآیند، نیازمند دریافت شل‌کننده‌ٔ عضلات، آرامبخش و یا حتی بیهوشی باشید.
- ثابت‌سازی. برای بهبودی شکستگی استخوان، لازم است آن استخوان سر جای خود ثابت شود تا اینکه دو انتهای آن مجدداً به هم بپیوندند. در بیشتر موارد، این امر مستلزم گچ گرفتن استخوان است.
- عمل جراحی. در بعضی موارد، جراح ارتوپد به‌وسیله‌ٔ سنجاق، پلاک و پیچ‌هایی استخوان را در طی دوران بهبودی در پوزیشنی مناسب نگه می‌دارد. پس از ترمیم شکستگی، در صورت برجسته یا دردناک بودن این مواد، می‌توان آن‌ها را خارج کرد.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همت‌خانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت می‌گیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.
