سوزاک

بیماری سوزاک توسط باکتری‌ای که از راه مقاربت منتقل می‌شود، ایجاد می‌گردد؛ این بیماری هم زنان و هم مردان را مبتلا می‌کند. سوزاک بیشتر بر میزراه، راست‌روده (رکتوم) یا گلو تأثیر می‌گذارد و در زنان، دهانه‌ٔ رحم را هم درگیر می‌کند.

سوزاک اغلب در جریان رابطه‌ٔ جنسی منتقل می‌شود؛ ولی مادر مبتلا می‌تواند آن را در حین زایمان به نوزاد هم انتقال دهد. در نوزادان، سوزاک بیشتر چشم‌ها را درگیر می‌کند.

سوزاک عفونتی رایج است که در بیشتر موارد، علامتی بروز نمی‌دهد؛ شما حتی ممکن است متوجه نشوید که به آن مبتلا هستید. بهترین راه‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی عبارت‌اند از: پرهیز از مقاربت، استفاده از کاندوم در حین مقاربت و داشتن تنها یک شریک جنسی به صورت متقابل.

 

علائم

در موارد زیادی، عفونت سوزاکی علامتی ندارد. در صورت بروز علائم، سوزاک می‌تواند بخش‌های متعددی از بدن را درگیر کند، ولی بیشتر مجرای تناسلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

 

سوزاکِ درگیرکننده‌ٔ مجرای تناسلی

نشانه‌ها و علائم عفونت سوزاکی در مردان عبارت‌اند از:

  • دردناک بودن دفع ادرار
  • خروج مواد چرک‌مانند از نوک آلت تناسلی
  • درد یا ورم یکی از بیضه‌ها

 

نشانه‌ها و علائم عفونت سوزاکی در زنان عبارت‌اند از:

  • افزایش ترشحات واژن
  • دردناک بودن دفع ادرار
  • خونریزی از واژن در بین دوره‌های قاعدگی، به طور مثال پس از مقاربت از راه واژن
  • احساس درد در هنگام مقاربت
  • احساس درد در ناحیه‌ٔ لگنی یا شکمی

 

سوزاکِ درگیرکننده‌ٔ سایر بخش‌های بدن

سوزاک قادر است بخش‌های زیر را هم درگیر کند:

  • راست‌روده (رکتوم). نشانه‌ها و علائم آن عبارت‌اند از: خارش ناحیه‌ٔ مقعدی، خروج مواد چرک‌مانند از راست‌روده، وجود لکه‌های قرمز روشن خون بر دستمال توالت و دشواری دفع مدفوع.
  • چشم‌ها. سوزاکی که چشم‌ها را درگیر می‌کند ممکن است سبب درد چشم‌ها، حساسیت به نور و خروج مواد چرک‌مانند از یک یا هر دو چشم گردد.
  • گلو. نشانه‌ها و علائم عفونت سوزاکی گلو ممکن است شامل: گلودرد و تورم گره‌های لنفاوی گردن شود.
  • مفاصل. در صورتی که یک یا چند مفصل دچار عفونت باکتریایی شوند (آرتریت سپتیک)، ممکن است علائمی همچون: گرم‌شدن، قرمزی، ورم و درد شدید – به خصوص هنگام حرکت دادن آن‌ها – را بروز دهند.

 

زمان مراجعه به پزشک

هر گاه متوجه علائمی آزاردهنده از قبیل: سوزش ادرار یا خروج مواد چرک‌مانند از پنیس (آلت تناسلی مذکر)، واژن یا راست‌روده (رکتوم) شدید، به پزشک مراجعه کنید.

همچنین اگر معلوم شود که شریک جنسی‌تان به سوزاک مبتلا است، شما هم خود را به پزشک نشان دهید. ممکن است علامتی نداشته ‌باشید و همین موضوع سبب کاهش رغبت‌تان به مراجعه به پزشک شود، ولی در صورتی که سوزاک داشته باشید و درمان نشوید، پس از معالجه‌ٔ شریک جنسی‌تان می‌توانید مجدد او را مبتلا کنید.

 

علل

عامل بیماری سوزاک باکتری نایسریا گونوریا است. این باکتری به طور عمده طی مقاربت – شامل: دهانی، مقعدی و واژنی – از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.

 

ریسک‌فاکتورها

عواملی که سبب افزایش خطر ابتلا به سوزاک می‌شوند، عبارت‌اند از:

  • کم‌سن بودن
  • شریک جنسی جدید
  • داشتن شریک جنسی‌ای که خودش همزمان با افراد دیگری در ارتباط است
  • داشتن شریک‌های جنسی متعدد
  • داشتن سابقه‌ٔ ابتلا به سوزاک
  • مبتلا بودن به سایر بیماری‌های مقاربتی

 

عوارض ثانویه

سوزاک درمان‌نشده می‌تواند منجر به بروز عوارض ثانویه‌ٔ قابل توجهی شود؛ از جمله:

  • ناباروری زنان. سوزاک درمان‌نشده می‌تواند به رحم و لوله‌های فالوپ سرایت کرده و سبب ایجاد بیماری‌ التهابی لگن (PID) شود؛ این امر می‌تواند باعث آسیب دیدن لوله‌ها، افزایش خطر دچار شدن به مشکلات بارداری و ناباروری گردد. PID عفونتی جدی است که باید فوری جهت درمان آن اقدام نمود.
  • ناباروری مردان. مردانی با سوزاک درمان‌نشده می‌توانند به اپی‌دیدیمیت – التهاب لوله‌‌ای کوچک و پیچ‌خورده در پشت بیضه‌ها، در محل قرارگیری لوله‌های منی– دچار شوند. اپی‌دیدیمیت را می‌توان درمان کرد ولی در غیر این‌ صورت ممکن است سبب ناباروری شود.
  • گسترش عفونت به مفاصل و سایر بخش‌های بدن. باکتری عامل سوزاک می‌تواند از طریق جریان خون پخش شده و سایر بخش‌های بدن – از جمله مفاصل – را درگیر نماید. نتایج احتمالی این امر عبارت‌اند از: تب، راش، درد، ورم و خشکی مفصل و ضایعات پوستی.
  • افزایش خطر ابتلا به ایدز. داشتن سوزاک، شما را در برابر عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) که سبب ایدز می‌شود، مستعدتر می‌سازد. افرادی که هم به سوزاک و هم به ایدز مبتلا هستند، می‌توانند خیلی راحت‌تر این بیماری‌ها را به شریک جنسی خود انتقال دهند.
  • عوارض ثانویه در نوزادان. نوزادانی که در حین تولد، سوزاک را از مادرشان دریافت می‌کنند، می‌توانند دچار کوری، ضایعاتی در اسکالپ (پوست سر) و سایر عفونت‌ها شوند.

 

پیشگیری

اقدامات زیر می‌توانند خطر ابتلا به سوزاک را کاهش دهند:

  • در صورت مقاربت، از کاندوم استفاده کنید. پرهیز از مقاربت مطمئن‌ترین راه پیشگیری از ابتلا به سوزاک است، ولی در صورت داشتن هر گونه رابطه‌ٔ جنسی، از کاندوم استفاده کنید.
  • از شریک جنسی خود بخواهید که برای مشخص شدن ابتلا یا عدم ابتلای او به بیماری‌های مقاربتی معاینه شود. ببینید شریک جنسی‌تان از لحاظ بیماری‌های مقاربتی – از جمله: سوزاک – معاینه شده‌ است یا خیر. اگر معاینه نشده ‌است، از او بخواهید این کار را انجام دهد.
  • از برقراری رابطه‌ٔ جنسی با کسی که علائمی غیرعادی دارد، خودداری کنید. اگر شریک جنسی‌تان دارای علائم بیماری‌های مقاربتی، مثل: سوزش ادرار و راش یا ضایعه‌ٔ تناسلی است، با او وارد رابطه‌ٔ جنسی نشوید.

به منظور جلوگیری از ابتلای مجدد به سوزاک، تا هفت روز پس از درمان کامل خود و شریک جنسی‌تان و برطرف شدن علائم (در صورت وجود) از برقراری رابطه‌ٔ جنسی محافظت‌نشده خودداری کنید.

 

تشخیص

برای تعیین وجود یا عدم وجود باکتری در بدن شما، پزشکتان‌ نمونه‌ای از سلول‌ها را بررسی می‌کند. می‌توان نمونه‌ها را‌‌ به روش‌های زیر جمع‌آوری کرد:

  • آزمایش ادرار. این آزمایش ممکن است سبب تشخیص باکتری‌هایی در میزراه شما شود.
  • سواب ناحیه‌ٔ درگیر. با برداشتن سوابی از گلو، میزراه، واژن یا راست‌روده (رکتوم)، ممکن است بتوان باکتری‌ها را در آزمایشگاه شناسایی کرد.

 

آزمایش‌هایی برای تشخیص سایر بیماری‌های مقاربتی

پزشکتان ممکن است برای تشخیص سایر بیماری‌های مقاربتی هم آزمایش‌هایی تجویز نماید. سوزاک خطر ابتلا به سایر بیماری‌های مقاربتی – به خصوص عفونت باکتری کلامیدیا، که اغلب همراه با گونوریا است – را افزایش می‌دهد. معمولاً برای کسانی که به بیماری‌های مقاربتی مبتلا شده‌اند، تست‌های تشخیص ابتلا به ایدز هم تجویز می‌شود. بسته به ریسک‌فاکتورهای شما، تجویز آزمایش‌هایی برای تشخیص ابتلا به سایر بیماری‌های مقاربتی هم می‌تواند مفید باشد.

 

درمان

درمان سوزاک در بزرگسالان

درمان سوزاک در بزرگسالان به وسیله‌ٔ آنتی‌بیوتیک‌ها صورت می‌گیرد. از پزشکتان بخواهید آنتی‌بیوتیک مناسب را برایتان تجویز کند.

 

درمان سوزاک در شریک‌های جنسی

حتی اگر شریک جنسی شما هیچ علامتی هم ندارد باید برای تشخیص ابتلا به سوزاک آزمایش بدهد و دارو مصرف کند؛ او همان داروهای شما را مصرف خواهد کرد. حتی اگر سوزاک شما درمان شده ‌باشد، در صورت عدم معالجه‌ٔ شریک جنسی‌تان ممکن است دوباره به آن دچار شوید.

 

درمان سوزاک در نوزادان

نوزادانی که از مادران مبتلا به سوزاک به دنیا می‌آیند، به منظور جلوگیری از ابتلا به عفونت، کمی پس از تولد، دارویی در چشمشان ریخته می‌شود. در صورت ابتلای نوزادان به عفونت چشمی، به آن‌ها آنتی‌بیوتیک داده می‌شود.

 

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص