سرطان بیضه
بیضه‌ها در تولید اسپرم و هورمون‌های جنسی مردانه نقش دارند. آن‌ها داخل کیسه‌ٔ بیضه – کیسه‌ای پوستی و شل، واقع در زیر آلت تناسلی – قرار دارند.در مقایسه با سایر انواع سرطان‌ها، سرطان بیضه نادر است.
حتی اگر این سرطان به خارج از بیضه هم گسترش یافته باشد، احتمال درمان‌شدنش بالاست. بسته به نوع و استیج (مرحله) سرطان ممکن است یکی از روش‌های درمانی یا ترکیبی از آن‌ها را دریافت کنید.
علائم
نشانه‌ها و علائم سرطان بیضه عبارت‌اند از:
- ایجاد یک توده یا بزرگ‌شدگی در بیضه
- احساس سنگینی در کیسه‌ٔ بیضه
- دردی مبهم در شکم یا کشاله‌ٔ ران
- تجمع ناگهانی مایعات در کیسه‌ٔ بیضه
- درد یا ناراحتی در بیضه یا کیسه‌ٔ بیضه
- بزرگ‌شدگی یا حساس‌شدگی پستان‌ها
- درد در ناحیه‌ٔ پشت
این سرطان معمولاً فقط یکی از بیضه‌ها را درگیر می‌کند.
زمان مراجعه به پزشک
اگر متوجه تورم یا وجود توده‌ای در بیضه یا کشاله‌ٔ ران خود شدید یا در این نواحی احساس درد نمودید، به پزشک مراجعه کنید، به‌خصوص اگر این علائم بیش از دو هفته ادامه داشته باشند.
علل
در بیشتر موارد علت سرطان بیضه مشخص نیست.
پزشکان می‌دانند که سرطان بیضه بر اثر تغییرات ایجادشده در سلول‌های سالم روی می‌دهد. سلول‌های سالم به‌طور سازمان‌دهی‌شده و منظم رشد می‌کنند و تقسیم می‌شوند و عملکرد طبیعی بدن را سبب می‌گردند. گاهی‌اوقات ناهنجاری‌هایی در این سلول‌ها به وقوع می‌پیوندد که موجب رشد خارج از کنترل آن‌ها می‌شود؛ سلول‌های سالم در این حالت به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌گردند و حتی در مواقعی که نیازی به تشکیل سلول‌های جدید نیست، به تقسیم خود ادامه می‌دهند. سلول‌های سرطانی موجب تشکیل توده‌ای در بیضه می‌شوند.
تقریباً تمام موارد سرطان‌های بیضه در سلول‌های زایا – سلول‌هایی در بیضه که اسپرم‌های نابالغ تولید می‌کنند – شروع می‌شوند. عواملی که سبب غیرطبیعی‌شدن سلول‌های زایا و تبدیل آن‌ها به سلول‌های سرطانی می‌شود، شناخته نشده‌اند.
ریسک‌فاکتورها
عواملی که خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می‌دهند، عبارت‌اند از:
- عدم نزول بیضه (کریپتورکیدیسم). در دوران بارداری بیضه‌ها در ناحیه‌ٔ شکم تشکیل می‌شوند و معمولاً پیش از تولد به داخل کیسه‌ٔ بیضه نزول می‌کنند. خطر ابتلا به سرطان بیضه در مردانی که بیضه‌ٔ آن‌ها نزول نکرده بیشتر از سایر مردان است. حتی با انجام عمل جراحی برای قرار دادن بیضه در کیسه‌ٔ بیضه باز هم این خطر بالا باقی می‌ماند.
البته بیشتر افراد مبتلا به سرطان بیضه، سابقه‌ٔ عدم نزول بیضه را نداشته‌اند.
- تکامل غیرطبیعی بیضه‌ها. عواملی که موجب تکامل غیرطبیعی بیضه‌ها می‌شوند، مانند سندرم کلاین‌فلتر، خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می‌دهند.
- سابقه‌ٔ فامیلی. اگر یکی از اعضای فامیلتان دچار سرطان بیضه باشد، احتمال ابتلا به آن در شما افزایش می‌یابد.
- سن. سرطان بیضه اغلب نوجوانان و جوانان 15 تا 35 ساله را درگیر می‌کند. البته این سرطان در هر سنی ممکن است رخ دهد.
پیشگیری
هیچ راهی برای پیشگیری از سرطان بیضه وجود ندارد.
بعضی از پزشکان توصیه می‌کنند که به‌طور مرتب بیضه‌های خود را بررسی کنید تا سرطان بیضه‌ٔ احتمالی شما در همان مراحل اولیه شناسایی گردد. البته تمام پزشکان با این توصیه موافق نیستند. دربارهٔ مزایا و معایب بررسی بیضه‌هایتان با پزشک خود صحبت کنید و نظر او را جویا شوید.
تشخیص
در بعضی موارد، مردان خودشان، به‌طور تصادفی یا در حین بررسی‌های منظم برای یافتن توده‌ها در بیضه، سرطان بیضه را تشخیص می‌دهند. در سایر موارد، خود پزشک ممکن است در حین معاینه‌ٔ روتین، توده‌ای را در بیضه تشخیص دهد.
برای تعیین سرطانی بودن این توده، پزشک ممکن است موارد زیر را برایتان تجویز کند:
- سونوگرافی. در سونوگرافی از امواج فراصوت استفاده می‌شود و به کمک آن می‌توان تصاویری از بیضه‌ها و کیسه‌ٔ بیضه تهیه نمود. در حین این سونوگرافی، شما روی پشت دراز می‌کشید و پاهایتان را از هم فاصله می‌دهید. پزشک نیز ژلی شفاف را به کیسه‌ٔ بیضه‌ٔ شما می‌مالد. به منظور ایجاد تصویر، میله‌ای دستی را بر روی کیسه‌ٔ بیضه حرکت می‌دهند.
سونوگرافی در تعیین وضعیت توده‌های موجود در بیضه (سفت بودن یا پر از مایع بودن) به پزشک کمک می‌کند. با این روش تصویربرداری همچنین محل قرارگیری توده‌ها (داخل یا خارج از بیضه) مشخص می‌شود.
- آزمایش خون. پزشک ممکن است برایتان آزمایشی تجویز کند تا سطح مارکرهای سرطانی خونتان اندازه‌گیری شود. مارکرهای سرطانی موادی هستند که به‌طور طبیعی در خون یافت می‌شوند ولی در بعضی از شرایط، مثل سرطان بیضه، سطح آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. بالا بودن سطح مارکرهای سرطانی در خون لزوماً به معنی ابتلا به سرطان نیست ولی ممکن است به پزشک در تشخیص وضعیت شما کمک کند.
- عمل جراحی برای خارج کردن بیضه (اُرکیکومی رادیکال اینگوینال). اگر احتمال سرطانی بودن توده‌ٔ موجود در بیضه‌ٔ شما تأیید شود، ممکن است تحت عمل جراحی خارج کردن بیضه قرار بگیرید. بیضه‌ٔ خارج‌شده برای بررسی سرطانی بودن توده و تعیین نوع سرطان آنالیز خواهد شد.
تعیین نوع سرطان
بیضه‌ٔ خارج‌شده را برای تعیین نوع سرطان آنالیز خواهند کرد. نوع سرطان بیضه پیش‌آگهی بیماری و روش درمانی انتخابی برای آن را تعیین می‌کند. به‌طور کلی دو نوع سرطان بیضه وجود دارد:
- سمینوما. تومورهای سمینوما همه‌ٔ گروه‌های سنی را درگیر می‌کند ولی احتمال وقوع آن در مردان مسن بیشتر است. به‌طور کلی وخامت سرطان‌های نوع سمینوما از غیرسمینوما کمتر است.
- غیرسمینوما. سرطان‌های غیرسمینوما معمولاً در سنین پایین رخ می‌دهند و رشد و گسترش سریعی دارند. انواع مختلفی از این نوع سرطان‌ها وجود دارد، مثل کوریوکارسینوما، کارسینومای جنینی، تراتوما و تومور کیسه‌ٔ زرده.
مرحله(استیج)بندی سرطان
پس از اینکه ابتلای فرد به سرطان ثابت شد، پزشک اقدام به تعیین مرحلهٔ (استیج) آن می‌کند. به منظور تعیین اینکه آیا سرطان به خارج از بیضه‌ها هم گسترش پیدا کرده است یا خیر، ممکن است از روش‌های زیر استفاده شود:
- توموگرافی رایانه‌ای (CT اسکن). با CT اسکن می‌توان مجموعه‌ای از تصاویر از شکم، سینه و لگن تهیه نمود. پزشک از این تصاویر برای بررسی گسترش سرطان استفاده می‌کند.
- آزمایش خون. بررسی سطح مارکرهای سرطانی موجود در خون به پزشک در تعیین احتمال باقی ماندن سرطان در بدن پس از خارج کردن بیضه کمک می‌کند.
پس از انجام روش‌های فوق، یک مرحله (استیج) به سرطان شما اختصاص داده می‌شود. روش درمانی انتخابی برای سرطان به استیج آن بستگی دارد.
استیج‌های سرطان بیضه توسط اعداد رومی مشخص می‌شوند و بازه‌ای از صفر تا III را در برمی‌گیرند. پایین‌ترین استیج به معنی آن است که سرطان به ناحیه‌ٔ اطراف بیضه محدود شده است. استیج III را به‌عنوان مرحلهٔ پیشرفته‌ٔ سرطان در نظر می‌گیرند؛ در این مرحله، سرطان ممکن است به سایر نواحی بدن، مثل ریه‌ها، گسترش یابد.
درمان
گزینه‌های درمانی برای سرطان بیضه به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله: نوع و استیج سرطان، وضعیت سلامت کلی و ترجیحات و اولویت‌های فرد.
عمل جراحی
عمل‌های جراحی برای درمان سرطان بیضه عبارت‌اند از:
- خارج کردن بیضه (اُرکیکومی رادیکال اینگوینال). به‌طور عمده از این روش برای درمان تقریباً تمامی انواع و استیج‌های سرطان بیضه استفاده می‌شود. برای خارج کردن بیضه جراح برشی در کشاله‌ٔ ران می‌زند و کل بیضه را از طریق یک سوراخ خارج می‌کند. در صورت تمایل شما می‌توانند یک بیضه‌ٔ مصنوعی را که از محلول آب‌نمک پر شده است، جایگزین بیضه‌ٔ خارج‌شده نمایند. در استیج‌های ابتدایی سرطان بیضه ممکن است تنها درمان مورد نیاز، همین خارج کردن بیضه باشد.
- خارج کردن گره‌های لنفاوی مجاور (برش گره‌ٔ لنفاوی خلف‌صفاقی). برای انجام این عمل برشی در شکم ایجاد می‌کنند. جراح باید مواظب باشد که به اعصاب مجاور گره‌های لنفی آسیب نرساند، البته در بعضی از موارد، این آسیب‌ها اجتناب‌ناپذیر هستند. آسیب‌دیدگی این اعصاب می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات انزالی شود ولی مانع از رسیدن به نعوظ نمی‌گردد.
اگر برای درمان سرطان بیضه تنها به جراحی اکتفا شود، پزشک به شما توصیه خواهد کرد که هر چند وقت یک‌بار نزد او مراجعه کنید؛ معمولاً در نخستین سال‌های پس از عمل، این مراجعات هر چند ماه یک‌بار صورت می‌گیرند و پس از آن، فاصله‌ٔ زمانی بین دو مراجعه از یکدیگر بیشتر می‌شود. در طی این مراجعات به منظور بررسی نشانه‌های بازگشت سرطان، برایتان آزمایش خون، CT اسکن و سایر تست‌های تشخیصی تجویز می‌گردد.
پرتودرمانی
در پرتودرمانی به منظور از بین بردن سلول‌های سرطانی، از تشعشعات پرانرژی، مثل اشعه‌ٔ ایکس استفاده می‌شود. در طی این فرآیند شما روی یک تخت دراز می‌کشید و دستگاهی بزرگ در اطرافتان به حرکت درمی‌آید که تشعشعات انرژی را روی نقاط خاصی از بدن شما متمرکز می‌کند.
پرتودرمانی جزو آن دسته از گزینه‌های درمانی است که گاهی‌اوقات از آن در بیماران مبتلا به نوع سمینومایی سرطان بیضه استفاده می‌شود. ممکن است پرتودرمانی را پس از جراحی خارج کردن بیضه تجویز کنند.
عوارض جانبی پرتودرمانی شامل حالت تهوع، خستگی مفرط، قرمزی پوست و تحریک ناحیه‌ٔ شکم و کشاله‌ٔ ران می‌شود. همچنین این روش احتمالاً تعداد اسپرم‌ها را به‌طور موقت کاهش دهد و ممکن است باروری بعضی از مردان را تحت تأثیر قرار دهد. با پزشک خود راجع به ذخیره‌سازی اسپرم پیش از پرتودرمانی صحبت کنید.
شیمی‌درمانی
در شیمی‌درمانی، با استفاده از داروها سلول‌های سرطانی را نابود می‌کنند. داروهای شیمی‌درمانی از طریق خون در بدن جابه‌حا می‌شوند تا سلول‌های سرطانی‌ای را که از تومور اولیه مهاجرت کرده‌اند، از بین ببرند.
شیمی‌درمانی ممکن است تنها گزینه‌ٔ درمانی شما باشد یا اینکه از آن قبل یا بعد از عمل جراحیِ خارج کردن گره‌های لنفاوی استفاده شود.
عوارض جانبی شیمی‌درمانی به نوع داروهای مورد استفاده بستگی دارد؛ عوارض جانبی داروهای خود را از پزشک بپرسید. عوارض جانبی شایع این داروها عبارت‌اند از: خستگی مفرط، حالت تهوع، ریزش مو و افزایش خطر ابتلا به عفونت. داروها و روش‌های درمانی‌ای وجود دارند که می‌توانند بعضی از عوارض جانبی شیمی‌درمانی را کاهش دهند.
شیمی‌درمانی همچنین ممکن است در بعضی ار مردان منجر به ناباروری شود که گاهی این ناباروری تا پایان عمر باقی می‌ماند. پیش از شیمی‌درمانی با پزشک خود راجع به ذخیره‌سازی اسپرم‌هایتان صحبت کنید.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همت‌خانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت می‌گیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.
