دیسپلازی مفصل ران

در اصطلاح پزشکی، اگر کاسهٔ مفصل ران نتواند بخش گوی‌مانند استخوان ران فوقانی را به‌طور کامل بپوشاند، دیسپلازی مفصل ران نامیده می‌شود. در این حالت ممکن است مفصل ران دچار دررفتگی نسبی یا کامل شود. دیسپلازی مفصل ران بیشتر مادرزادی است.

پزشک مدت کوتاهی پس از تولد و در حین مراجعات چکاپ، نوزاد را جهت بررسی وجود علائم دیسپلازی مفصل ران معاینه می‌کند. اگر دیسپلازی مفصل ران در ابتدای دورهٔ نوزادی تشخیص داده شود، معمولاً می‌توان با یک بریس نرم آن را اصلاح کرد.

در موارد خفیف‌تر دیسپلازی مفصل ران، فرد ممکن است تا زمان نوجوانی یا ابتدای جوانی نشانه‌ای نداشته باشد. این بیماری ممکن است به غضروف پوشانندهٔ مفصل و همچنین غضروف نرم (لابروم) احاطه‌کنندهٔ بخش کاسهٔ مفصل، آسیب برساند. مورد دوم پارگی لابروم مفصل ران نام دارد.

در کودکان بزرگ‌تر و بالغان جوان، ممکن است جهت اصلاح وضعیت استخوان‌ها نیاز به جراحی باشد. این جراحی به هدف نرم کردن حرکات مفصل انجام می‌گیرد.

 

نشانه‌ها

علائم و نشانه‌ها بسته به گروه سنی، متفاوت‌اند. در نوزادان ممکن است یک پا بلندتر از دیگری باشد. وقتی کودک شروع به راه‌رفتن کند، ممکن است لنگ بزند. در حین تعویض پوشک، ممکن است انعطاف‌پذیری یکی از مفصل‌های ران از دیگری کمتر باشد.

در نوجوانان و بالغان جوان، ممکن است عوارض دردناکی ایجاد کند، مانند استئوآرتریت یا پارگی لابروم مفصل ران. در صورت پارگی لابروم، فرد ممکن است در حین فعالیت در ناحیهٔ کشالهٔ ران دچار درد شود. در برخی موارد فرد ممکن است در مفصل ران خود احساس بی‌ثباتی کند.

 

علل

در زمان تولد، مفصل ران از غضروف نرم ساخته شده است. این غضروف به‌تدریج به استخوان تبدیل می‌شود. گوی و کاسهٔ مفصل به‌عنوان الگوی یکدیگر عمل می‌کنند، بنابراین باید با یکدیگر تناسب داشته باشند. اگر گوی به طور استوار در کاسه قرار نگرفته باشد، کاسه در اطراف گوی به‌صورت کامل شکل نمی‌گیرد و عمق آن کم می‌شود.

در طول ماه آخر پیش از تولد، فضای رحم ممکن است آن‌قدر کم شود که گوی مفصل ران از وضعیت مناسب خود خارج گردد. این موضوع سبب ایجاد یک‌کاسهٔ کم‌عمق می‌شود. از جمله عواملی که سبب کاهش فضای رحم می‌شوند موارد ذیل‌اند:

  • اولین بارداری
  • نوزاد بزرگ
  • حالت بریچ

 

عوامل خطر

این بیماری معمولاً ارثی است و در دختران رایج‌تر است. همچنین احتمال دیسپلازی مفصل ران در نوزادانی که با حالت بریچ و یا با بدشکلی‌های پا تولد شده‌اند، بیشتر است.

 

عوارض

این بیماری ممکن است در مراحل بعدتر زندگی به غضروف نرم (لابروم) احاطه‌کنندهٔ بخش کاسهٔ مفصل ران، آسیب برساند. این آسیب احتمال ابتلای مفصل به استئوآرتریت را بالا می‌برد؛ زیرا سبب می‌شود که فشار تماسی بیشتر شده و به سطح کوچک‌تری از کاسه وارد شود. در طول زمان، این افزایش فشار، باعث ازبین‌رفتن غضروف هموار – که به استخوان‌ها کمک می‌کند در طول حرکات مفصل به روی یکدیگر بلغزند – می‌گردد.

تشخیص

در طول مراجعات چکاپ نوزاد، پزشک معمولاً پاهای نوزاد را به وضعیت‌های مختلف حرکت می‌دهد تا وجود این بیماری را بررسی کند و از تناسب گوی و کاسهٔ مفاصل ران اطمینان حاصل کند.

تشخیص موارد خفیف دیسپلازی مفصل ران ممکن است سخت باشد و احتمال دارد این دیسپلازی‌ها تا اوایل جوانی فرد نشانه‌ای ایجاد نکنند. اگر پزشک به دیسپلازی مفصل ران شک کند، ممکن است روش‌های تصویربرداری – مانند گرافی‌ها یا اولتراسوند – را پیشنهاد کند.

 

درمان: استئوتومی پری استابولار

درمان دیسپلازی مفصل ران به فرد درگیر و میزان آسیب مفصل ران بستگی دارد. نوزادان معمولاً با یک بریس نرم، مانند پاولیک هارنس درمان می‌شوند. این بریس به مدت چندین ماه بخش گوی مفصل را به طور محکم در کاسه نگه می‌دارد. این کار به کاسه کمک می‌کند تا شکل گوی را به خود بگیرد.

این بریس در کودکان بزرگ‌تر از 6 ماه خوب عمل نمی‌کند. پزشک ممکن است به‌جای استفاده از بریس، استخوان‌ها را به‌جای مناسب خود حرکت دهد و به‌وسیلهٔ گچ‌گیری کامل بدن، به مدت چندین ماه آن‌ها را در جای خود نگه دارد. گاهی اوقات برای جاانداختن مفصل به‌طور مناسب، به جراحی نیاز است.

اگر دیسپلازی شدت بیشتری داشته باشد، می‌توان وضعیت کاسهٔ مفصل ران را نیز اصلاح نمود. در استئوتومی پری استابولار، کاسه از استخوان لگن جدا شده و جابه‌جا می‌شود تا بهتر بتواند گوی را در برگیرد.

در بیماران مسن‌تری که دیسپلازی در طول زمان به‌شدت به مفصل ران آن‌ها آسیب‌ زده و آرتریت ناتوان‌کننده ایجاد کرده است، جراحی تعویض مفصل ران نیز یکی از گزینه‌های درمانی است.

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص