اورکیت

‌به التهاب یکی از بیضه‌ها یا هر دوی‌ آن‌ها اورکیت گفته می‌شود. عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا عوامل ناشناخته می‌توانند موجب اورکیت شوند. در بیشتر موارد اورکیت در نتیجه‌ٔ یک عفونت باکتریایی (مثل: عفونت‌های منتقله از راه جنسی یا STI) ایجاد می‌شود. در بعضی از موارد، ویروس اوریون هم می‌تواند موجب اورکیت شود.

اورکیت باکتریایی ممکن است با اپی‌دیدیمیت (التهاب لوله‌ٔ پیچ‌خورده‌ٔ واقع در پشت بیضه‌ها که اسپرم‌ها را ذخیره و منتقل می‌کند) مرتبط باشد؛ در این مورد به آن اپی‌دیدیمو-اورکیت گفته می‌شود.

اورکیت دردناک است و می‌تواند باروری را تحت تأثیر قرار دهد. داروها می‌توانند عامل اورکیت باکتریایی را از بین ببرند و بعضی از نشانه‌ها و علائم اورکیت ویروسی را تسهیل نمایند. البته رفع حساس‌شدگی کیسه‌ٔ بیضه به چند هفته زمان نیاز دارد.

 

علائم

نشانه‌ها و علائم اورکیت معمولاً به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شوند و عبارت‌اند از:

  • ورم یکی از بیضه‌ها یا هر دوی آن‌ها
  • درد خفیف تا شدید
  • تب
  • حالت تهوع و استفراغ
  • احساس ناخوشی و کسالت

واژه‌های “درد بیضه” و “درد کشاله‌ٔ ران” اغلب به جای هم به‌کار می‌روند ولی باید توجه داشت که درد کشاله‌ٔ ران در چین پوستی بین ران و شکم رخ می‌دهد، نه در بیضه. علت درد کشاله‌ٔ ران هم با درد بیضه فرق دارد.

 

زمان مراجعه به پزشک

اگر کیسه‌ٔ بیضه‌تان متورم شد یا در آن ناحیه احساس درد نمودید (به‌خصوص اگر درد به‌صورت ناگهانی بروز کرد) فوری به پزشک مراجعه کنید.

چندین عامل می‌توانند باعث درد بیضه شوند و بعضی از آن‌ها به درمان فوری نیاز دارند؛ یکی از این عوامل پیچ‌خوردگی (تورشن) بیضه است که ممکن است دردی مشابه اورکیت داشته باشد. پزشک به منظور تعیین عامل ایجادکننده‌ٔ درد بیضه، تست‌هایی انجام خواهد داد.

 

علل

اورکیت می‌تواند بر اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد شود. گاهی اوقات هم علت آن مشخص نیست.

 

اورکیت باکتریایی

در بیشتر موارد، اورکیت باکتریایی با اپی‌دیدیمیت مرتبط است یا در نتیجه‌ٔ آن ایجاد می‌شود. اپی‌دیدیمیت هم معمولاً بر اثر عفونت میزراه یا مثانه و سرایت آن به اپی‌دیدیم رخ می‌دهد.

این عفونت اغلب از نوع عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STI) است و گاهی هم به ناهنجاری‌های مادرزادی در مجرای ادراری یا وارد شدن سوند و سایر وسایل به پنیس (آلت تناسلی مذکر) مربوط می‌شود.

 

اورکیت ویروسی

ویروس اوریون معمولاً باعث اورکیت ویروسی می‌شود. حدود یک‌سوم از مردانی که پس از بلوغ دچار اوریون می‌شوند، چهار تا هفت روز پس از آن، به اورکیت هم گرفتار می‌شوند.

 

ریسک‌فاکتورها

ریسک‌فاکتورهای اورکیت‌ غیرجنسی عبارت‌اند از:

  • واکسینه‌نشدن علیه اوریون
  • ابتلا به عفونت‌های بازگشتی مجرای ادراری
  • جراحی دستگاه تناسلی یا مجرای ادراری
  • ناهنجاری مادرزادی مجرای ادراری

 

رفتارهای جنسی‌ای که می‌توانند سبب ابتلا به STI (عفونت‌های منتقله از راه جنسی) شوند، شما را در معرض ابتلا به اورکیت جنسی قرار می‌دهند. این رفتارها عبارت‌اند از:

  • داشتن شریک‌های جنسی متعدد
  • داشتن رابطه‌ٔ جنسی با فرد مبتلا به STI
  • برقراری رابطه‌ٔ جنسی بدون استفاده از کاندوم
  • داشتن سابقه‌ٔ STI

 

عوارض ثانویه

عوارض ثانویه‌ٔ اورکیت می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • آتروفی بیضه. اورکیت می‌تواند سرانجام باعث کوچک شدن بیضه‌های مبتلا شود.
  • آبسه‌ٔ کیسه‌ٔ بیضه. در آبسه بافت‌های آلوده با چرک پر می‌شوند.
  • ناباروری. گاهی اوقات اورکیت می‌تواند باعث ناباروری یا تولید ناکافی تستسترون (هیپوگنادیسم) شود. البته در صورتی که اورکیت تنها یکی از بیضه‌ها را درگیر کند، احتمال وقوع این مشکلات پایین است.

تشخیص

پزشک احتمالاً ابتدا شرح حالی از شما می‌گیرد و برای بررسی بزرگ‌شدگی بیضه‌‌ٔ مبتلا و گره‌های لنفاوی کشاله‌ٔ ران همان سمت، معاینه‌ای فیزیکی انجام می‌دهد. همچنین ممکن است به‌منظور بررسی بزرگ‌شدگی یا حساس‌شدگی پروستات، معاینه‌ٔ رکتال هم صورت گیرد.

 

پزشکتان ممکن است موارد زیر را تجویز نماید:

  • تست STI. اگر از میزراه‌تان ترشحاتی خارج شود، برای نمونه‌برداری از آن یک سواب باریک را به انتهای پنیس (آلت تناسلی مذکر) شما وارد می‌کنند. سپس این نمونه‌ را برای یافتن عفونت‌های سوزاکی و کلامیدیایی در آزمایشگاه بررسی می‌کنند. بعضی از تست‌های STI همراه با آزمایش ادرار انجام می‌شوند.
  • آزمایش ادرار. نمونه‌ای از ادرارتان به منظور بررسی ناهنجاری‌های احتمالی بررسی می‌شود.
  • سونوگرافی. برای ارزیابی درد بیضه بیشتر از این روشِ عکسبرداری استفاده می‌شود. سونوگرافی داپلر رنگی می‌تواند نشان دهد که جریان خون بیضه پایین‌تر از حالت طبیعی است یا بالاتر از آن. پایین بودن جریان خون بیضه حاکی از پیچ‌خوردگی (تورشن) بیضه است و بالا بودن آن حاکی از اورکیت.

 

درمان

درمان اورکیت به علت ایجاد آن بستگی دارد.

 

درمان اورکیت باکتریایی

برای درمان اورکیت باکتریایی یا اپی‌دیدیمو-اورکیت به آنتی‌بیوتیک نیاز است. اگر علت اورکیت باکتریایی، رابطه‌ٔ جنسی باشد، همسرتان هم به درمان نیاز خواهد داشت.

حتی اگر پیش از مصرف تمام آنتی‌بیوتیک‌های تجویزشده علائمتان بهبود پیدا کرد، داروهایتان را تا آخر مصرف کنید تا مطمئن شوید که عفونت از بین می‌رود.

برطرف شدن حساس‌شدگی ممکن است چند هفته طول بکشد. استراحت، استفاده از بیضه‌بند و کیسه‌های یخ و مصرف داروهای مسکن می‌تواند موجب کاهش ناراحتی شود.

 

درمان اورکیت ویروسی

درمان این نوع اورکیت بر تسکین علائم تمرکز دارد. پزشکتان ممکن است موارد زیر را تجویز نماید:

  • داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، مانند ایبوپروفن
  • استراحت در تخت‌خواب و بالا نگهداشتن کیسه‌ٔ بیضه
  • استفاده از کیسه‌های یخ

بیشتر افراد مبتلا به اورکیت ویروسی پس از 10 روز احساس بهبودی می‌کنند، البته رفع حساس‌شدگی کیسه‌ٔ بیضه چند هفته طول می‌کشد.

 

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

به‌منظور کاهش ناراحتی:

  • در تخت‌خواب استراحت کنید.
  • دراز بکشید تا کیسه‌ٔ بیضه‌تان در بالا قرار گیرد.
  • بر کیسه‌ٔ بیضه‌ٔ خود کیسه‌ٔ یخ قرار دهید طوری که اذیت نشوید.
  • از بلندکردن اجسام سنگین بپرهیزید.

پزشکانی که به شما کمک می کنند

همه

بر اساس بیمارستان

بر اساس تخصص