استئوسارکوم
شایعترین سرطان استخوان استئوسارکوم است. با این وجود این سرطان نادر است. استئوسارکوم از سلولهای تشکیلدهندهٔ استخوان آغاز میشود. این سرطان در موارد بسیار نادر، در بافتهای نرم خارج استخوان رخ میدهد.
استئوسارکوم اغلب در استخوانهای بلند – بیشتر پاها اما گاهی اوقات بازوها – یافت میشود، اما در هر استخوانی ممکن است ایجاد شود. استئوسارکوم معمولاً در نوجوانان و بالغان جوان رخ میدهد، اما ممکن است در کودکان کمسنتر و بالغان مسنتر نیز به وجود آید.
درمان معمولاً شامل شیمیدرمانی و جراحی است. معمولاً پرتودرمانی در درمان استئوسارکوم مؤثر نیست؛ با این وجود پژوهشگران در حال مطالعه بر روی استفاده از تکنیکهای پرتوتابی جدید و بهتر، مانند پروتوندرمانی، هستند.
درمان استئوسارکوم در طول سالهای گذشته بسیار پیشرفت کرده است. چشمانداز (پیشآگهی) بیماری و تصمیمات درمانی به محل شروع استئوسارکوم، اندازهٔ تومور، نوع و درجهٔ استئوسارکوم و اینکه آیا سرطان پخش شده است یا نه بستگی دارد. پس از پایان درمان، به علت احتمال رخداد عوارض تأخیری شیمیدرمانی شدید، افراد باید تا پایان عمر خود تحت نظر باشند.
نشانهها
از جمله علائم و نشانههای استئوسارکوم، شامل موارد ذیل میشود:
- وجود تورم در نزدیکی یک استخوان
- درد استخوان یا مفصل
- آسیب یا شکستن بدون علت استخوان
به دلیل اینکه این نشانهها ممکن است با مشکلات دیگر، مانند آسیبی که در حین ورزش به وجود آمده است، اشتباه گرفته شوند، گاهی اوقات فرد با تأخیر به پزشک مراجعه میکند.
علل
علت استئوسارکوم شناختهشده نیست و به نظر میرسد که اغلب موارد بیماری پراکندهاند. با این وجود، برخی عوامل احتمال ابتلا به این سرطان را بالا میبرند.
عوامل خطر
این عوامل، احتمال ابتلا به استئوسارکوم را بالا میبرند:
- درمان قبلی با پرتودرمانی
- برخی بیماریهای ارثی یا ژنتیکی، مانند رتینوبلاستومای ارثی، سندروم بلوم، سندروم لی فرامنی، سندروم روتموند تامسون، کمخونی دیاموند بلک فان، بیماری پاژه و سندروم ورنر.
عوارض
استئوسارکوم ممکن است از محل شروع خود به مناطق دیگر منتشر شود. این انتشار سبب سختتر شدن درمان و بازیابی سلامتی شود. رایجترین روش درمانی، برداشتن تومور و حفظ عضو است. اما ممکن است در برخی از بیماران به قطع ناحیهٔ درگیر عضو نیاز باشد. این افراد سپس نحوهٔ استفاده از یک اندام مصنوعی (پروتز) را میآموزند.
مانند سرطانهای خطرناک دیگر، انجام شیمیدرمانی شدید برای درمان استئوسارکوم ممکن است عوارض جانبی کوتاهمدت و بلندمدت داشته باشد. کادر درمانی جهت درمان و مدیریت این عوارض جانبی به بهترین نحو، اقداماتی انجام میدهند. مهم است که بدانید باید مراقب چه علائمی باشید و اگر نگرانی خاصی دارید با کادر درمانی خود تماس بگیرید.
پیشگیری
راه شناختهشدهای برای پیشگیری از استئوسارکوم وجود ندارد؛ با این وجود برخی از عوامل مانند پرتودرمانی قبلی یا بیماریهای ژنتیکی خاص، احتمال ابتلا را بالا میبرند. با این حال اگر این عوامل خطر در مورد شما صدق میکند به این معنا نیست که به استئوسارکوم مبتلا خواهید شد. اما همهٔ علائم و نشانههای مشکوک باید تا حد ممکن سریع بررسی شوند.
تشخیص
اولین اقدامات تشخیصی معمولاً شامل معاینهٔ بالینی، گرفتن شرح حال بالینی و سوابق پزشکی و تستهای آزمایشگاهی میشود.
پزشک ممکن است جهت پیدا کردن محل سرطان و اینکه بفهمد آیا سرطان پخش شده است یا خیر، یک یا تعداد بیشتری از روشهای تصویربرداری ذیل را درخواست کند:
- گرافی
- توموگرافی کامپیوتری (CT)
- تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI)
- تصویربرداری با گسیل پوزیترون (PET)
- اسکن استخوان
نمونهبرداری
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که نمونهبرداری انجام دهید. در نمونهبرداری، بخشی از بافت تومور برای آزمایش برداشته میشود. آزمایش این نمونه نشان میدهد که آیا بافت سرطانی است یا خیر و اگر سرطانی است، چه نوع سرطانی است. آزمایش همچنین درجهٔ سرطان را نشان میدهد. درجهٔ سرطان به فهمیدن میزان تهاجمی بودن آن کمک میکند.
انواعی از نمونهبرداریها که برای تشخیص استئوسارکوم استفاده میشوند، در ذیل آمدهاند:
- نمونهبرداری با سوزن. پزشک سوزن باریکی را وارد پوست کرده و آن را به سمت تومور هدایت میکند. با استفاده از سوزن تکههای کوچکی از بافت تومور برداشته میشود.
- نمونهبرداری با جراحی. پزشک در پوست برشی ایجاد میکند و همهٔ تومور (نمونهبرداری اکسیژنال) یا بخشی از آن (نمونهبرداری اینسیژنال) را برمیدارد.
تیم پزشکی با برنامهریزی محتاطانه دربارهٔ نوع نمونهگیری و ویژگیهای نحوهٔ انجام آن، تصمیمگیری میکنند. نمونهبرداری باید به نحوی انجام شود که در جراحیهایی که قرار است در آینده برای برداشتن تومور انجام شوند، اختلال ایجاد نکند. به همین دلیل، قبل از انجام نمونهبرداری از پزشک خود بخواهید که شما را به یک تیم متخصص و باتبحر در زمینهٔ درمان استئوسارکوم معرفی کند.
پس از تشخیص، باید میزان گسترش (درجه) سرطان مشخص شود و تعیین گردد که آیا سرطان پخش شده است یا خیر و اگر پخش شده، میزان انتشار آن تا چه حد است. استئوسارکوم موضعی، فراتر از منشأ خود یا بافتهای اطراف، منتشر نمیشود. استئوسارکوم متاستاتیک (گسترشیافته) به بقیهٔ نقاط بدن انتشار یافته است. گزینههای درمانی با توجه به درجهٔ سرطان و عوامل دیگر تعیین میشوند.
درمان
در طول سالهای گذشته، در درمان استئوسارکوم پیشرفتهای بزرگی صورت گرفته است. درمان معمولاً شامل جراحی حفظ اندام و شیمیدرمانی میشود، اما گزینههای درمانی دیگری هم وجود دارد.
- جراحی. هدف جراحی برداشتن سلولهای سرطانی است، اما جراحان کارهایی نیز جهت حفظ عملکرد اندام و به حداقل رساندن ناتوانی انجام میدهند. وسعت جراحی استئوسارکوم به عوامل متعددی بستگی دارد، مانند: اندازهٔ تومور، محل تومور و سن فرد.
- جراحی حفظ اندام. در بسیاری از موارد، جراحی استئوسارکوم بر برداشتن تومور و حفظ اندام تمرکز دارد تا عملکرد اندام حفظ شود. ممکن بودن این جراحی تا حدی به وسعت سرطان و میزان عضلات و بافتهایی که باید برداشته شوند بستگی دارد.
- قطع اندام. در سالهای گذشته با پیشرفت در جراحی حفظ اندام، نیاز به قطع اندام – قطع کردن بخشی از اندام یا تمام آن – تا حد قابل توجهی کاهش یافته است. اگر قطع اندام ضرورت یابد، پیشرفت در مفاصل مصنوعی، تا حد قابل توجهی پیامد جراحی و عملکرد فرد را بهبود میبخشد.
- روتیشن پلاستی (جراحی چرخش). در این جراحی – که گاهی اوقات در کودکانی که هنوز در حال رشداند انجام میشود – تومور و بافتهای اطراف آن شامل مفصل زانو برداشته میشود. سپس پا و مچ پا چرخانده میشوند و مچ پا به عنوان زانو عمل میکند. برای بخش تحتانی پا، از یک پروتز استفاده میشود. معمولاً در نتیجهٔ این جراحی، فرد عملکرد خوبی در فعالیتهای فیزیکی، ورزشها و زندگی روزانهٔ خود خواهد داشت.
- شیمیدرمانی. در شیمیدرمانی برای کشتن سلولهای سرطانی، از داروها استفاده میشود. پزشکان اغلب شیمیدرمانی قبل از جراحی را جهت کاهش اندازهٔ تومور و شیمیدرمانی پس از جراحی را جهت کشتن سلولهای سرطانی باقیمانده پیشنهاد میکنند.
- پرتودرمانی در موارد خاص. پرتودرمانی از اشعههای پرانرژی مانند اشعهٔ ایکس و پروتونها، برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میکند. با وجود آنکه به علت مؤثر نبودن، در درمان استئوسارکوم معمولاً از پرتودرمانی استفاده نمیشود، پژوهشگران در حال مطالعه بر انواع جدیدتر پرتودرمانیاند و این درمانهای جدید، ممکن است بهندرت استفاده شوند.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همتخانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت میگیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.