نگاه کلی
به بزرگ شدن وریدهای موجود در کیسه‌ی بیضه (کیسه‌ی پوستی گشاد حاوی بیضه‌ها) واریکوسل می‌گویند. این بیماری مشابه عروق واریسی هستند که ممکن است در پای خود مشاهده کنید.
واریکوسل از علل شایع کاهش تعداد و کیفیت اسپرم میباشد؛ این مشکل می‌تواند منجر به ناباروری شود. البته همه‌ی موارد واریکوسل هم بر تولید اسپرم تأثیر نمی‌گذارند. این بیماری همچنین می‌تواند مانع تکامل طبیعی بیضه‌ها یا موجب کوچک شدن آن‌ها شود.
بیشتر واریکوسل‌ها به‌تدریج و در طول زمان ایجاد می‌شوند. خوشبختانه تشخیص بیشتر موارد این بیماری ساده است و اغلب آن‌ها نیازی به درمان ندارند. اگر علایمی به همراه داشته‌باشد، غالباً می‌توان آن را با جراحی معالجه کرد.
علایم
واریکوسل اغلب علامتی ایجاد نمی‌کند؛ ولی در موارد نادر ممکن است دردناک باشد. این درد ممکن است ویژگی‌های زیر را داشته‌باشد:
- تیز یا مبهم باشد
- در حالت ایستاده یا با انجام فعالیت فیزیکی، به‌خصوص برای زمان‌های طولانی، تشدید شود.
- در طول روز به‌تدریج تشدید شود
- وقتی به پشت دراز بکشید، کاهش یابد
- در باروری فرد اختلال ایجاد کند
با گذشت زمان، ممکن است علایم بیماری بزرگ‌تر و واضح‌تر شود. این بیماری را بصورت “کیسه‌ای پر از کرم” هم توصیف می‌کنند. این مشکل ممکن است موجب ورم بیضه (تقریباً همیشه بیضه‌ی سمت چپ) شود.
زمان مراجعه به پزشک
از آنجا که واریکوسل معمولاً علامتی ایجاد نمی‌کند، غالباً نیازی به درمان ندارد. این بیماری ممکن است در حین تست باروری یا معاینات روتین تشخیص داده‌شود.
اگر بیضه‌تان درد گرفت یا ورم کرد، توده‌ای در کیسه‌ی بیضه‌ی خود مشاهده کردید، اندازه‌ی بیضه‌هایتان با یکدیگر متفاوت بود، در جوانی دچار واریکوسل شدید و یا دچار مشکلات باروری شدید، به پزشک مراجعه کنید. بعضی از بیماری‌ها می‌توانند موجب درد بیضه یا ایجاد توده‌ای در کیسه‌ی بیضه شوند که تعدادی از آن‌ها را باید فوراً معالجه کرد.
علل ایجاد واریکوسل
طناب اسپرماتیک بیضه‌ها را خونرسانی می‌کند. علت ایجاد واریکوسل هنوز بطور قطعی مشخص نشده‌است.
البته بسیاری از متخصصان بر این عقیده‌اند که واریکوسل زمانی ایجاد می‌شود که دریچه‌های وریدهای موجود در طناب اسپرماتیک، مانع جریان یافتن مناسب خون شوند. تجمع خون ناشی از این امر، موجب اتساع وریدها می‌شود. این وضعیت ممکن است به بیضه‌ها آسیب بزند و باروری را کاهش دهد.
واریکوسل معمولاً در دوران بلوغ ایجاد می‌شود و به دلیل موقعیت ورید تستیکولار چپ، غالباً بیضه‌ی چپ را درگیر می‌کند.
ریسک‌فاکتورها
این بیماری ممکن است عوارض زیر را به دنبال داشته‌باشد:
- کوچک شدن (آتروفی) بیضه‌ی مبتلا. بیضه از لوله‌های اسپرم‌ساز تشکیل شده‌است و وقتی مثلاً بر اثر واریکوسل آسیب ببیند، کوچک و نرم می‌شود. آنچه موجب کوچک شدن بیضه می‌شود، مشخص نیست. دریچه‌های معیوب وریدی موجب تجمع خون در وریدها می‌شوند؛ این امر باعث می‌شود فشار خون وریدها افزایش یابد و بافت‌ها در معرض سموم خون قرار گیرند؛ درنتیجه ممکن است بیضه آسیب ببیند.
- ناباروری. واریکوسل ممکن است موجب بالا رفتن دمای داخل یا اطراف بیضه شود؛ این امر تولید، تحرک و عملکرد اسپرم‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
همچنین بخوانید: ناباروری؛ نشانه‌ها و علل، تشخیص و درمان
تشخیص واریکوسل
پزشک در طی معاینه ممکن است توده‌ای غیرحساس را در بالای بیضه‌ی شما پیدا کند که شبیه کیسه‌ای از پر از کرم به نظر می‌رسد. اگر واریکوسل به قدر کافی بزرگ باشد، پزشک می‌تواند آن را حس کند.
اگر اندازه‌ی واریکوسل کوچک باشد، پزشک ممکن است از شما بخوهد سر پا بایستید، یک نفس عمیق بکشید و نفس خود را در حین فشار آوردن به شکم، حبس کنید (مانور والسالوا). انجام این مانور در تشخیص اتساع غیرعادی وریدها به پزشک کمک می‌کند.
اگر معاینات فیزیکی، پزشک را به نتیجه‌ای قطعی نرساند، ممکن است برایتان سونوگرافی تجویز شود. ذر این روش عکس‌برداری، از امواج فراصوت استفاده می‌شود تا تصاویر دقیقی از ساختارهای داخلی بدن تهیه شود. ممکن است از سونوگرافی یا در بعضی موارد، از سایر روش‌های عکس‌برداری به‌منظور بررسی وجود سایر عوامل ایجادکننده‌ی علایم واریکوسل، مثل: تومور فشرده‌کننده‌ی طناب اسپرماتیک، استفاده شود.
درمان واریکوسل
ممکن است نیازی به درمان واریکوسل وجود نداشته‌باشد. بسیاری از مردان دچار این مشکل، قادرند بدون درمان شدن، بچه‌دار شوند. البته اگر بیماری دردناک باشد یا موجب کوچک شدن بیضه و ناباروری شود یا اگر روش‌های کمک‌باروری را مدنظر دارید، ممکن است بخواهید که واریکوسل خود را درمان کنید.
هدف از عمل جراحی این است که ورید آسیب‌دیده را ببندند تا جریان خون را به داخل وریدهای طبیعی هدایت کنند. در موارد ناباروری مردان، درمان واریکوسل ممکن است باعث کاهش و یا درمان ناباروری یا افزایش کیفیت اسپرم مورد استفاده در تکنیک‌هایی مثل تلقیح آزمایشگاهی (IVF) شود.
اندیکاسیون‌های واضح برای درمان واریکوسل در نوجوانان شامل: کوچک شدن پیشرونده‌ی بیضه، درد و نتایج غیرطبیعی آنالیز منی می‌شوند. بطور کلی، با درمان واریکوسل ویژگی‌های اسپرم تقویت می‌شوند ولی مشخص نیست که آیا عدم درمان واریکوسل هم در طول زمان به کاهش کیفیت اسپرم منجر می‌شود یا خیر.
خطرات بیماری واریکوسل
- تجمع مایع در اطراف بیضه‌ها (هیدروسل)
- عود واریکوسل
- آسیب شریانی
روش‌های درمان واریکوسل
- جراحی باز. پیشرفت‌های صورت‌گرفته در معالجه‌ی واریکوسل منجر به کاهش عوارض پس از عمل شده‌اند. یکی از این پیشرفت‌ها، استفاده از میکروسکوپ‌های جراحی است که جراح را قادر می‌ازد که نواحی مدنظرش را بهتر مشاهده کند.
ممکن است بتوانید دو روز پس از عمل جراحی، فالیت‌های نرمال و غیرشدید خود را از سر بگیرید. پس از گدشت دو هفته، در صورتی که درد نداشته‌باشید، می‌توانید فعالیت‌های شدیدتر (مثل: ورزش کردن) را هم مجدداً شروع کنید.
بطور کلی، درد ناشی از جراحی واریکوسل خفیف است ولی ممکن است به مدت چند روز یا چند هفته ادامه داشته‌باشد. پزشک ممکن است برای مدت محدودی پس از عمل، برایتان مسکن تجویز کند و پس از آن شاید توصیه کند که برای تسکین درد خود از مسکن‌های بدون‌نسخه استفاده نمایید.
پزشک‌تان ممکن است از شما بخواهد که برای مدتی از برقراری رابطه‌ی جنسی خودداری کنید. در اغلب موارد، مشاهده‌ی افزایش کیفیت اسپرم با آزمایش اسپرم، ممکن است چند ماه پس از جراحی رخ دهد؛ علت این امر آن است که تشکیل اسپرم‌های جدید تقریباً سه ماه طول می‌کشد.
- جراحی لاپاراسکوپی. جراح برشی کوچک در شکم‌تان ایجاد می‌کند و وسیله‌ای ریز را از طریق آن وارد بدن‌تان می‌کند تا واریکوسل را برطرف نماید. این عمل تحت بیهوشی انجام می‌گیرد.
پزشکانی که به شما کمک می کنند
راضیه رحیمی
ممنونم، برنامه خوبی بود، مشکلی نبود. خدا خیرتان دهد
محمدرضا عربی
برنامه ویزيت آنلاین عالی بود، ممنونم
رقیه افشاری
بسیاری عالی بود، وقت ویزیت ساعت 8 بود، دکتر اخیاری ساعت 8:05 آنلاین شدند. تصمیم دارم برای مادرم هم از متخصص گوارش نوبت ویزیت آنلاین بگیرم.
حدیقه همت‌خانی
مشکلی نبود، مجددا پس از آزمایش دوباره از دکتر صفاری وفت می‌گیرم.
عباس عباس زاده
در طول سه روز گذشته که به صورت بستری در مجموعه بیمارستان محب و بخش CCU بستری بودم با دیدن نوع برخورد و اکرام بیماران تحت تاثیر واقع شدم. همیشه در ذهنم آرزوی این را داشتم در ایران خودمان اکرام ارباب رجوع و خاصه بیماران به نحو احسنت انجام پذیرد. ولی این آرزو را تا به امروز در هیچ مجموعه دیگری مثل این بیمارستان تجربه نکرده بودم.
قطعا راه دشواری تا رسیدن به اهداف عالیه شما و دیگر مدیران پیش رو دارید، اما یقینا این مجموعه پتانسیل بهتر شدن و الگو قرارگرفتن را دارد. به عنوان یک مراجعه کننده اولا : ممنون و سپاس، دوما : در این راه پیش رو و پرتلاش باشید، و سوما : نقاط قوت مدیریت خود را حفظ و نقاط ضعف را شناسائی فرمائید. پرسنل این بخش با تمام بیماران، چه پیر و جوان، با محبت و انگیزه خدمت برخورد داشتند.
آمادگی دارم به نوبه خود از تک تک این عزیزان تقدیر نمایم : سرکار خانم های پرستاران یوسفی . خردمند و …، بهیاران شهروز محمودی و …، خدمه زحمتکش و …. همه عزیزان. پزشکان محترم و حاذق که بنده از خانم دکتر ثابتی تکریم و خضوع دارم.
مهدی امین الرعایا
اینجانب مهدی امین الرعایا که در تاریخ 26/6/97 توسط استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مرزبان و تیم فرهیخته و دانشمند همراه ایشان تحت عمل CABG قرار گرفته ام، بدینوسیله مراتب تشکر، قدردانی و امتنان خود را از زحمات بی شائبه و نیز فرشتگان مهربان و توانمندی که به عنوان پرستار در آن بیمارستان معظم مشغول ارائه خدمت خصوصا در بخش های ICU-OH1 و بخش آفتاب هستند، اعلام میدارم و آرزومند موفقیت های روز افزون شما در ادامه خدمت های بیشتر به جامعه دردمندان هستم.
البتع لازم به ذکر است مدیریت مهمانداری و همکاری کلیه پرسنل آن بیمارستان در حد قابل تقدیر میباشد.
