ویروس کرونا که تاکنون میلیونها نفر به آن آلوده شده و افراد زیادی جان خود را از دست دادهاند موجب نگرانی مردم شده است، یکی از سؤالات مهمی که ذهن افراد را به خود درگیر کرده این است که آیا پشهها باعث انتقال کروناویروس میشوند؟ برای اطلاع از پاسخ این سؤال همراه ما باشید:
آیا پشهها ممکن است ناقل کروناویروس باشند؟
به طور تقریباً قطعی میتوان گفت خیر.
با وجودی که پشهها خون ما را مکیده و قادرند عوامل بیماریزای زیادی را انتقال دهند، سرنگهای در حال پرواز نیستند و قابلیت انتقال هر ویروسی را ندارند.
با توجه به تمام مدارکی که تاکنون در دسترس داریم، ویروس کرونای جدید (SARS-CoV-2) از طریق پشهها انتقال نمییابد.
پشههای ماده برای کمک به رشد تخمهای خود به خون احتیاج دارند. این بدان معنی است که آنها خیلی اوقات خون حیوانات و انسانهای مختلف را بلعیده و با هر نیش زدن پتانسیل انتقال و گسترش ویروسها را دارند.
عوامل بیماریزایی که پشهها با مکیدن خون آنها را گسترش میدهند هر ساله باعث صدها میلیون بیماری شدید و مرگ و میر هزاران نفر میشوند. اما اینطور نیست که همهٔ ویروسها از طریق پشهها منتقل شوند.
پشهها قادر نیستند که ویروس HIV را منتقل کنند. چرا که میزان ویروس در خون ما بسیار پایین است.
درباره ویروس اِبولا (بیماری دیگری که توسط پشهها منتقل نمیشود) وضعیت قابل توجهتر است. حتی وقتی که دانشمندان ویروس را به پشهها تزریق کردند، پشهها آلوده نشدند. دانشمندان در تحقیقی، دهها هزار حشره را در زمان شیوع ابولا جمعآوری کردند اما هیچ ویروسی پیدا نکردند.
چرا فقط بعضی از ویروسها نه همهشان؟
پشهها همراه با مکیدن خون گروهی از عوامل بیماریزا را نیز میمکند و این لزوماً به معنای آلوده شدن پشهها نیست.
برای اینکه پشهها ناقل بیماری باشند ابتدا باید به آن مبتلا شوند و برای اینکه این اتفاق بیفتد عوامل بیماریزا باید از موانعی عبور کنند.
خونِ آلودهٔ مکیده شده توسط پشه ابتدا با رودهٔ پشه روبهرو میشود. عوامل بیماریزا نخست باید از غشای روده فرار کرده و وارد جریان خون شوند. در آنجا برای گسترش عفونت باید با سیستم دفاعی پشه بجنگند. بعد از آن باید با غدهٔ بزاقی پشه مقابله کنند و تنها بعد از این مرحله است که میتوانند امیدوار باشند که از طریق پشه به سایر میزبانها نیز منتقل شوند.
برای بعضی از عوامل بیماریزا مانند پلاسمودیوم که عامل مالاریا است، این روشی برای زنده ماندن است. این عوامل بیماریزا برای منتقل شدن کاملاً به پشهها وابستهاند اما برای رسیدن به هدفشان در بدن پشه دچار تغییر و تحولاتی شدند.
این ممکن است برای بعضی از ویروسها که خودشان را با این فرایند سازگار کردهاند ساده باشد اما سایر ویروسها در روده نابود شده و یا اینکه دفع میشوند.
با این وجود ویروس SARS-CoV-2 به دلیل تمام مزایای ژنتیکی ذاتیاش، هیچ ارتباطی با پشهها ندارد.
این ویروس در اصل در خفاشها بوده و احتمالاً در مسیر خود به سمت انسانها از میزبانهای دیگری هم عبور کرده است. ولی اگر میتوانست خود را با پشهها سازگار کند، مثل این بود که دوبار پشت سر هم برندهٔ قرعهکشی ژنتیکی شده بود.
هر چند، محققان این احتمال را تجزیه و تحلیل کرده و هیچ مدرکی برای حمایت از این ایده که ویروس کرونا از طریق پشهها انتقال مییابد پیدا نکردند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) در پاسخ به این سوال که آیا پشهها باعث انتقال کروناویروس میشوند؟ اعلام کرده است که کروناویروس جدید از طریق نیش پشه منتقل نمیشود. تا این لحظه هیچگونه اطلاعات و شواهدی مبنی بر انتقال این ویروس توسط پشهها وجود ندارد.
کروناویروس جدید ویروسی تنفسی است که در درجه اول از طریق قطرات خارج شده از دهان و بینی فرد مبتلا هنگام سرفه و عطسهکردن منتقل میشود. این ویروس ممکن است از طریق سطوح آلوده نیز منتقل شود اما در حال حاضر جایی برای نگرانی در رابطه با خون وجود ندارد.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) در پاسخ به این سؤال گفته است: در حال حاضر هیچ اطلاعاتی که نشان دهد کروناویروس جدید یا کروناویروسهای مشابه قبلی توسط پشهها یا کنهها منتقل میشوند در دسترس نیست. اصلیترین شیوه انتقال کووید ۱۹ از شخصی به شخص دیگر است.
به بیان سادهتر شانس پشهها برای انتقال کووید ۱۹ صفر است. هر چند کروناویروس در خون افراد مبتلا دیده شده است اما هیچ شواهدی مبنی بر انتقال آن توسط پشهها وجود ندارد.
البته این که ویروس در آینده این توانایی را پیدا کند کاملاً غیرممکن نیست اما در این بازهٔ زمانی بسیار بعید است. بخشی از دلیل غیرمحتمل بودن این اتفاق این است که متأسفانه ویروس در حال حاضر به اندازهٔ کافی در حال منتقل شدن است و نیازی به انتقال توسط پشهها ندارد.
هر چند هنوز دلایل خوب بسیاری برای اجتناب از نیش پشهها وجود دارد.
منبع
3 دیدگاه