آرتروز چیست ؟
آرتروز (استئوآرتریت) یکی از انواع بیماری آرتریت می‌باشد.
علایم اصلی آرتریت درد و خشکی مفصل هستند؛ شدت این علایم معمولاً با افزایش سن بیشتر می‌شود. شایع‌ترین انواع آرتریت عبارتند از: استئوآرتریت (آرتروز) و آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی).
در آرتروز (استئوآرتریت) غضروف‌ها تخریب می‌شوند؛ غضروف یک بافت سخت و لغزنده است که انتهای استخوان‌ها را در محل مفاصل می‌پوشاند. در آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) نیز سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله می‌کند و در ابتدا پوشش مفاصل (سینوویوم) را مورد تهاجم قرار می‌دهد.
استئوآرتریت
آرتروز (استئوآرتریت) شایع‌ترین نوع آرتریت است و شامل آسیب‌دیدگی غضروف مفاصل می‌شود؛ غضروف بافتی سخت و لغزنده است که انتهای استخوان‌ها را در محل مفاصل می‌پوشاند. بالشتک‌های غضروفی سبب می‌شوند که حرکت استخوان‌ها در محل مفاصل تقریباً بدون اصطکاک صورت گیرد. آسیب‌دیدگی این غضروف‌ها باعث می‌شود که استخوان‌ها هنگام حرکت مستقیماً روی همدیگر کشیده شوند و اصطکاک زیادی ایجاد شود؛ این امر موجب درد و محدود شدن حرکت می‌گردد. آسیب‌دیدگی غضروف‌ها می‌تواند به‌تدریج، در طول سالیان متمادی، ایجاد شود یا اینکه یکدفعه و بر اثر آسیب‌دیدگی یا عفونت مفصل رخ دهد.
آرتروز همچنین کل مفصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری موجب بروز تغییراتی در استخوان‌ها می‌شود و بافت همبندی که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کند و موجب پایداری مفصل می‌شود را تخریب می‌کند. آرتروز باعث التهاب پوشش مفصل هم می‌شود.
درمان آرتریت
درمان آرتریت بر روی تسکین علایم و تقویت عملکرد مفاصل تمرکز دارد. ممکن است پیش از آنکه روش درمانی مناسب شما تعیین شود، لازم باشد روش‌های مختلفی را امتحان کنید یا ترکیبی از آن‌ها را بکار ببرید.
همچنین بخوانید: بیماری آرتریت؛ نشانه‌ها و علل، تشخیص و درمان
داروها
داروهای بکاررفته در درمان آرتریت بسته به نوع این بیماری، متفاوت هستند. داروهای رایج مورد استفاده عبارتند از:
- مسکن‌ها. این داروها به کاهش درد کمک می‌کنند ولی تأثیری بر التهاب ندارند. یکی از انواع بدون نسخه‌ی آن‌ها استامینوفن می‌باشد.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs). این داروها علاوه بر درد، التهاب را نیز کاهش می‌دهند. یکی از انواع بدون نسخه‌ی آن‌ها ایبوپروفن می‌باشد. بعضی از انواع آن‌ها هم تنها با تجویز پزشک قابل تهیه هستند.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند سبب تحریک معده و افزایش خطر ابتلا به حمله‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی شوند. بعضی از این داروها به شکل کرم یا ژل در دسترسند و می‌توان آن‌ها را روی مفاصل مالید.
- داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری (DMARDs). این داروها سبب کاهش یا توقف تهاجم سیستم ایمنی بدن به مفاصل می‌شوند. داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری را غالباً برای معالجه‌ی آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) بکار می‌برند. از این داروها می‌توان به متوترکسات (methotrexate) و هیدروکسی کلروکین (hydroxychloroquine) اشاره کرد.
- اصلاح‌کننده‌های پاسخ بیولوژیک. این داروها که معمولاً به‌همراه داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری (DMARDs) بکار می‌روند، به‌طریق ژنتیکی به‌گونه‌ای مهندسی شده‌اند که مولکول‌های پروتئینی مختلفی که در پاسخ ایمنی نقش دارند را مورد هدف قرار دهند.
انواع مختلفی از اصلاح‌کننده‌های پاسخ بیولوژیک وجود دارد؛ یکی از انواع رایج آن‌ها مهارکننده‌های فاکتور نکروزدهنده تومور (TNF) می‌باشد. از این مهارکننده‌ها می‌توان اتانرسپت (etanercept) و اینفلیکسی‌مب (infliximab) را نام برد.
- کورتیکواستروئیدها. این کلاس از داروها سیستم ایمنی را سرکوب کرده و سبب کاهش التهاب می‌شوند. از این داروها می‌توان به پردنیزون (prednisone) و کورتیزون (cortisone) اشاره کرد. کورتیکواستروئیدها را می‌توان بصورت خوراکی مصرف کرد یا اینکه آن‌ها را مستقیماً به مفصل دردناک تزریق نمود.
تراپی
فیزیوتراپی می‌تواند در معالجه‌ی بعضی از انواع آرتریت مؤثر باشد. انجام تمرینات ورزشی می‌تواند باعث افزایش دامنه‌ی حرکتی و تقویت عضلات مجاور مفصل شود. در بعضی از موارد ممکن است استفاده از آتل یا برِیس (زانوبند و …) تجویز گردد.
عمل جراحی
اگر روش‌های کنسرواتیو مؤثر واقع نشدند، پزشک ممکن است برایتان عمل جراحی تجویز نماید. عمل‌های جراحی شامل موارد زیر می‌شوند:
- ترمیم مفصل. در بعضی موارد به‌منظور کاهش درد یا بهبود عملکرد، می‌توان سطوح مفصلی را صاف و بازآرایی کرد. این عمل معمولاً به‌شیوه‌ی آرتروسکوپیک – از طریق ایجاد برش‌های کوچکی در مفصل – انجام می‌شود.
- جایگزینی مفصل. در این عمل، مفصل آسیب‌دیده برداشته‌می‌شود و توسط یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌گردد. این عمل را بیشتر برای جایگزینی مفصل لگن و زانو بکار می‌برند.
- فیوژن (خشک کردن) مفصل. این عمل بیشتر برای مفاصل کوچک‌تر – مثل: مفاصل مچ دست، قوزک پا یا انگشتان – استفاده می‌شود. در عمل فیوژن مفصل، انتهای دو استخوان را در محل مفصل برمی‌دارند و سپس این دو استخوان را به هم قفل می‌کنند تا اینکه سرانجام با یکدیگر یک واحد سخت و محکم را تشکیل دهند.
سبک زندگی و درمان‌های خانگی
در بسیاری از موارد می‌توان شدت علایم آرتریت را با اقدامات زیر کاهش داد:
- کاهش وزن. اگر چاق هستید، می‌توانید با کاهش وزن، فشار وارده بر مفاصل تحمل‌کننده‌ی وزن را کاهش دهید. این کار ممکن است تحرک‌تان را افزایش دهد و آسیب‌دیدگی‌های بعدی مفصل را محدود نماید.
- ورزش. انجام تمرینات ورزشی می‌تواند به انعطاف‌پذیرنگه‌داشتن مفاصل کمک کند. شنا و ایروبیک آبی می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند؛ زیرا نیروی شناوری آب سبب کاهش فشار وارده بر مفاصل تحمل‌کننده‌ی وزن می‌شود.
- گرما و سرما. استفاده از پدهای حرارتی یا کیسه‌های یخ ممکن است سبب تسکین علایم ناشی از آرتریت شود.
- وسایل کمکی. استفاده ار عصا، کفی‌های طبی، واکر، توالت فرنگی و سایر وسایل کمکی می‌تواند از مفاصل شما حفاظت کند و توانایی‌تان را در انجام فعالیت‌های روزمره افزایش دهد.
سلام من۲۶سالمه. کلاکم تحرکم. وباگوشی زیادکارمیکنم. هرازچندگاهی شانه یازانوهام دردمیگیره. یازانوهام خششک مسشهه. چندروزی طول میکشه تاخوب بشه. خواستم ببینم ارتروزهست یا فقط خشک شدگی مفاصل؟؟
باسلام. برای تشخیص و بررسی‌های بیشتر به پزشک مراجعه نمایید.