POTS، سبکی سر و تپش قلب
فوریهٔ گذشته، یک آتش‌نشان 57 ساله پس از تجربهٔ مجموعه‌ای از علائم عجیب به کلینیک قلب و عروق من آمد. چند هفته قبل، او به کووید-19 مبتلا شده بود. قابل پیش‌بینی بود که او حس بویایی خود را از دست داده، تب خفیف داشته و دردهای عضلانی را تجربه کرده‌است. در عرض یک هفته علائم کووید-19 او از بین رفت، اما او همچنان احساس ناراحتی می‌کرد و علائم جدیدی که او توضیح داد از جمله سبکی سر ناگهانی هنگام ایستادن و ضربان قلب غیرمعمول و سریع باعث شد به بیماری‌ای به نام سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک پاسچرال یا POTS مشکوک شویم.
در زیر آنچه را که تاکنون در مورد محرک‌ها و علائم مشخصهٔ POTS شناخته شده‌است، توضیح خواهیم داد.
POTS چیست؟
POTS یک سندرم است، به معنی مجموعه‌ای از علائم و یافته‌های پزشکی که اغلب در کنار هم قرار می‌گیرند. مشخصهٔ POTS علائم آزاردهنده‌ای است که هنگام ایستادن ظاهر می‌شود. اصطلاح پزشکی برای این علائم، عدم تحمل ارتواستاتیک است.
معمولاً افراد علائم زیر را گزارش می‌دهند:
- سبکی سر یا سرگیجه در زمان ایستادن (ممکن است در موارد شدیدتر غش رخ دهد)
- خستگی
- لرزش
- مشکل در تمرکز (با عنوان مه مغزی)
- تپش قلب (حس ضربان قلب سریع یا نامنظم)
افرادی که این سندرم را دارند اغلب سردرد، مشکلات گوارشی مانند نفخ و یبوست، بی‌خوابی، عدم تحمل گرما و مشکل در انجام ورزش به دلیل تنگی نفس و خستگی را تجربه می‌کنند.
چه افرادی به POTS مبتلا می‌شوند؟
POTS اغلب زنان بین 15 تا 50 سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، اخیراً در گروه‌های دیگر نیز به دنبال ابتلا به کووید-19 تشخیص داده شده‌است. افرادی که مبتلا به کووید طولانی‌مدت هستند ممکن است انواع مختلفی از علائم را تجربه کنند که بر اندام‌های مختلف از جمله مغز، ریه‌ها و کلیه‌ها تأثیر می‌گذارد. یکی از زیرشاخه‌های کووید طولانی‌مدت، POTS است.
بهبودی در افراد مبتلا به POTS
تحقیقات نشان می‌دهد که حدود نیمی از افرادی که POTS در آن‌ها تشخیص داده می‌شود، در طی چند سال بهبود می‌یابند.
با این حال در سایر افراد، اگر POTS درمان نشود، ممکن است چرخه‌ای معیوب ایجاد شود. چرخه به این دلیل شروع می‌شود که افراد شروع به سپری کردن زمان بیشتری در رختخواب می‌کنند و از فعالیت‌هایی که باعث تحریک علائم می‌شوند اجتناب می‌کنند. با کاهش فعالیت افراد، تودهٔ عضلانی در پاها از بین می‌رود، ظرفیت قلب و در نتیجه حجم خونِ در گردش کاهش می‌یابد. این تغییرات باعث می‌شود که ایستادن و به حالت ایستاده ماندن حتی ناراحت‌کننده‌تر شود و منجر به سپری کردن زمان بیشتری در رختخواب شود.
با گذشت زمان، برخی از افرادی که در این چرخه گیر کرده‌اند، ممکن است ناتوان شوند. آن‌ها قادر به انجام کار‌های روزمرهٔ خانه بدون سرگیجه و خستگی نیستند و در نتیجه بسیاری افراد از مدرسه یا محل کار مرخصی می‌گیرند.
چه چیزی باعث POTS می‌شود؟
علت اصلی POTS هنوز ناشناخته است. اغلب افراد پس از یک دوره استراحت بعد از آسیبی مانند ضربهٔ مغزی، جراحی، یا بیماری‌ای ویروسی مانند مونونوکلئوز یا آنفولانزا به این حالت مبتلا می‌شوند. اخیراً POTS در برخی از افراد مبتلا به کووید-19 تشخیص داده شده‌است. حتی پس از رفع عفونت حاد، این افراد ممکن است در حالت ایستاده دچار خستگی طولانی‌مدت، سبکی سر و ضربان قلب سریع شوند.
بسیاری از محققان گمان می‌کنند که POTS ممکن است اختلالی خودایمنی باشد که به دلیل فعالیت بیش‌از حد سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، سیستم ایمنی به‌درستی ویروس نفوذی را هدف قرار می‌دهد اما به اشتباه بافت‌های سالم بدن را نیز هدف قرار می‌دهد و باعث آسیب ناخواسته می‌شود. در مورد POTS، تصور می‌شود که این آسیب بر پوشش رگ‌های خونی تأثیر می‌گذارد که در پاسخ به ایستادن، توانایی خود را برای سفت شدن یا منقبض شدن از دست می‌دهند.
سه نشانه: سبکی سر، تغییرات ضربان قلب و اثرات گرانشی
پیش از اینکه آتش‌نشان ما، که من او را دیوید صدا می‌کنم، بیمار شود، ضربان قلب خود را در ساعت هوشمند کنترل می‌کرد. در حالت استراحت معمولاً 60 تا 70 ضربان در دقیقه (bpm) بود. اما اکنون، ضربان قلب او در حال استراحت 80 ضربان در دقیقه بود و پس از یک بار بالا رفتن از پله‌ها به 130 رسید. صرف ایستادن باعث سبکی سر و تپش قلب شد. او دیگر نمی‌توانست تمرینات دوچرخه ثابت خود را انجام دهد. او از گرفتن دوش آب گرم اجتناب کرد چرا که باعث سرگیجهٔ او می‌شد.
در حالی که بسیاری از ما عمل سادهٔ ایستادن را بدیهی می‌دانیم، ممکن است فرد مبتلا به POTS آن را بسیار ناراحت‌کننده بداند. چرا POTS باعث عدم تحمل ارتواستاتیک می‌شود؟ توضیحاتی که در پایین ارائه می‌شود کمک می‌کند که ابتدا پاسخ طبیعی به ایستادن را درک کنید:
- نیروی جاذبه باعث می‌شود که حدود یک‌سوم حجم خون فوراً در زیر کمر جمع شود.
- خون کمتری به قلب باز می‌گردد، بنابراین خون کمتری به بدن پمپاژ می‌شود.
- این کاهش پمپاژ منجر به افت فشارخون به مغز می‌شود. آیا تا به حال احساس سبکی سر یا «دیدن ستاره‌ها» را در هنگام بلند شدن سریع پس از نشستن به مدت طولانی تجربه کرده‌اید؟
- افت فشارخون توسط حسگرهای قلب تشخیص داده می‌شود.
- این حسگرها سیستم عصبی سمپاتیک (SNS) را فعال می‌کنند و به غدد فوق‌کلیوی دستور می‌دهند تا ماده‌ای شبیه آدرنالین به نام نوراپی‌نفرین را در جریان خون آزاد کنند تا به حل مشکل کمک کند.
نوراپی‌نفرین چگونه بر بدن تأثیر می‌گذارد
نوراپی‌نفرین به قلب سیگنال می‌دهد که سریع‌تر، قوی‌تر و با شدت بیشتری بزند و جریان خون طبیعی را به مغز بازگرداند. همچنین به رگ‌های خونی سیگنال می‌دهد که سفت شوند، که این سفتی باعث می‌شود خون به جای تجمع در نیمهٔ پایینی بدن، به قلب بازگردد. در عرض چند ثانیه پس از ایستادن، فشار خون به حالت عادی باز می‌گردد.
با این حال، به دلایلی که به‌طور کامل شناخته نشده‌است، این سیگنال در POTS بی‌اثر است و رگ‌های خونی در پاسخ به نوراپی‌نفرین سفت نمی‌شوند. در نتیجه خون بیشتری در قسمت پایینی بدن باقی می‌ماند، به‌طوری که کمتر به قلب بازمی‌گردد و در نتیجه کمتر به بافت‌ها و اندام‌های حیاتی پمپاژ می‌شود. برای حفظ فشارخون طبیعی، قلب تندتر می‌زند تا حجم کم خون را که با هر انقباض قلب پمپ می‌شود جبران کند.
واکنش ستیز یا گریز بیش از اندازه؟
هزاران سال پیش، فرگشت یا نظریهٔ تکامل افرادی را انتخاب می‌کرد که با تولید سطوح بالای نوراپی‌نفرین به استرس ناشی از خطرات فیزیکی پاسخ می‌دادند، و این حالت به آن‌ها اجازه می‌داد تا با حمله مقابله کنند یا از آسیب آن فرار کنند. با آزاد کردن نوراپی‌نفرین در جریان خون، سیستم عصبی تقریباً هر اندامی را برای فعالیت بدنی و آسیب احتمالی آماده می‌کند. مردمکها گشاد می‌شوند، فرایند هضم کند می‌شود و قلب به‌سرعت می‌تپد. این واکنش ستیز یا گریز نامیده شده‌است.
سطح نوراپی‌نفرینِ اندازه‌گیری‌شده در خون افرادی که POTS دارند به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از افرادی است که این بیماری را ندارند، که منجر به ضربان قلب بیش‌ازحد سریع و اغلب ضربان قلب قوی و تند می‌شود. افزون‌بر اثرگذاری روی قلب، افزایش سطح نوراپی‌نفرین می‌تواند سایر اندام‌ها از جمله دستگاه گوارش را هدف قرار دهد و باعث نفخ شکم و یبوست شود.
اگر اغلب علائم توضیح‌داده‌شده در این پست را تجربه کرده و یا می‌کنید، می‌توانید از پزشک خود بخواهید که شما را از نظر POTS معاینه و بررسی کند.
منبع:
هنوز دیدگاهی ارسال نشده است.