زمان مطالعه: 3 دقیقه

نسخه‌های مختلفی از رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات سال‌هاست که محبوب بوده‌اند. جزئیات موارد مجاز و غیرمجاز آن و میزان کربوهیدرات‌ها متفاوت است. این رژیم بیشتر اوقات شامل بشقابی پر از بیکن، گوشت، تخم‌مرغ، پنیر است. با توجه به میزان بالای چربی اشباع در این رژیم‌ها، پزشکان و متخصصان تغذیه نگران تأثیر نامطلوبِ احتمالیِ این رژیم‌ها بر بیماری‌های قلبی و عروقی هستند.

اخیراً مطالعهٔ جدیدی که در مجلهٔ آمریکایی تغذیهٔ بالینی منتشر شده، نشان داده‌است که رژیم غذایی با کربوهیدرات کم و چربی اشباع بالا ممکن است آن‌قدرها هم که متخصصان نگران‌اند بد نباشد. خبر خوبی به نظر می‌رسد، اما آیا به همین سادگی است؟ بیایید نگاهی به این کارآزمایی رژیم غذایی تصادفی بیندازیم و ببینیم نتایج آن واقعاً به چه معنا است.

 

 

این مطالعه شامل چه مواردی بود؟

164 شرکت‌کننده در این مطالعه طوری درنظر گرفته شده بودند که همگی دارای اضافه‌وزن و یا چاق بودند و به‌تازگی یک دورهٔ کاهش وزن را برای کاهش 12 درصد از وزن بدن خود به پایان رسانده بودند. آن‌ها به‌طور تصادفی به یکی از سه گروه رژیم غذایی حاوی نسبت‌های مختلف کربوهیدرات و چربی تقسیم شدند. محتوای پروتئین برای همهٔ این گروه‌ها یکسان و در حد 20% کالری نگه داشته شد. کاهشِ وزنِ بیشتر برای این افراد درنظر گرفته نشده بود.

 

این سه رژیم غذایی عبارت بودند از:

  • کربوهیدرات کم (20%)، چربی بالا (60%) و چربی اشباع‌شده که 20% کالری را شامل می‌شد: این رژیم غذاییِ معمولیِ کم‌کربوهیدرات است و دارای چربی اشباع‌شدهٔ بسیار بالاتر از میزان توصیه‌شده است.
  • کربوهیدرات متوسط (40%)، چربی متوسط (40%) و چربی اشباع‌شده شامل 14% کالری: این رژیم تقریباً مانند رژیم غذایی معمولی آمریکایی شامل 50% کربوهیدرات و 33% چربی است و کاملاً شبیه رژیم معمولی مدیترانه‌ای است که نسبت به رژیم غذایی آمریکایی کربوهیدرات آن کمی کمتر و چربی آن بیشتر است.
  • کربوهیدرات بالا (60%)، چربی کم (20%) و چربی اشباع‌شده حاوی 7% کالری: این رژیم مطابق با توصیه‌های دستورالعمل‌های غذایی برای آمریکایی‌ها است و رژیم غذایی معمولی با کربوهیدرات بالا، شامل مقادیر زیاد غلات، سبزیجات نشاسته‌ای، میوه‌ها و یا آب میوه‌ها است.

شرکت‌کنندگان در این مطالعه به مدت 20 هفته غذای آماده‌شده برای آن‌ها را دریافت کردند. خون شرکت‌کنندگان برای بررسی تعدادی از ریسک‌فاکتور‌های بیماری‌های قلبی عروقی (عوامل خطر) و LPIR گرفته شد. LPIR هم مقاومت به انسولین و هم کلسترول غیرطبیعی خون را در یک عدد اندازه‌گیری می‌کند و برای اهداف تحقیقاتی استفاده می شود.

محققان دریافتند که در پایان دورهٔ این رژیم‌ها به مدت پنج ماه، شرکت‌کنندگان در هر یک از سه گروه مقادیر مشابهی از نشانگرهای بیماری‌های قلبی عروقی مانند عدد LIPR و سطح کلسترول خون را داشتند.

 

شرکت‌کنندگان واقعاً چه چیزی می‌خوردند؟

کسانی که رژیم کم‌کربوهیدرات می‌خوردند، بشقاب خود را با استیک و بیکن انباشته نمی‌کردند و کسانی که رژیم‌های پرکربوهیدرات می‌خوردند، به میزان نامحدود نوشابه نمی‌نوشیدند. هر سه رژیم غذایی سرشار از غذا‌های گیاهی و غذا‌های فراوری‌شدهٔ کمی بود. زمانی که تمام غذا‌ها برای شما آماده باشد، راحت‌تر به رژیم غذایی خود پایبند خواهید بود. حتی گروه کم‌کربوهیدرات نیز، عدس، مقدار مناسبی از سبزیجات و مقدار زیادی آجیل می‌خوردند.

حتی دو رژیم غذایی سرشار از چربی‌های اشباع‌شده نیز حاوی چربی‌های سالم پلی و تک غیراشباع بود. برای نمونه این رژیم‌ها ترکیبی از مقادیر بالاتری از انتخاب‌های سالم (سالمون) و مقدار کمی از انتخاب‌های ناسالم (سوسیس) بود. افزون‌بر این میزان مصرف فیبر (در حدود 22 گرم در روز) کمی بیشتر از میزان متوسط مصرف در رژیم آمریکایی ( ۱۸ گرم در روز) بود. به‌طور کلی به جز میزان چربی اشباع‌شده که بیشتر از میزان توصیه‌شده بود، رژیم غذایی به‌طور کلی کاملاً سالم بود.

 

پیام این مقاله چیست؟

تلاش برای داشتن رژیم غذایی گیاهی با چربی اشباع‌شدهٔ محدود به 7٪ از کل کالری هدفی ایده‌آل است. اما برای افرادی که رژیم کم‌کربوهیدرات و پرچربی را برای شروع کاهش وزن انتخاب می‌کنند، حفظ چربی‌های اشباع‌شده در این حد حتی برای چند ماه چالش برانگیز است. این مطالعه شواهدی را ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد مقادیر بالاتر چربی اشباع‌شده در چارچوب یک رژیم غذایی سالم به‌نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت بر برخی از نشانگرهای خطر قلبی عروقی تأثیر منفی بگذارد. چگونگی تأثیر آن بر بیماری واقعی، مانند حملهٔ قلبی، سکتهٔ مغزی و دیابت، در درازمدت ناشناخته است. با این حال شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد رژیم غذایی حاوی غذاهای سالم و دارای مقادیر متوسط کربوهیدرات و چربی، خطر ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش می‌دهد.

پیشگیری از بیماری‌ها فرایندی طولانی‌مدت است. یک رژیم غذایی سالم نه تنها باید مؤثر باشد، بلکه باید به اندازهٔ کافی انعطاف‌پذیر نیز باشد تا افراد در درازمدت به آن پایبند باشند. آیا رژیم غذایی‌ای با مقادیر کمی از کربوهیدرات‌های سالم و چربی‌های سالم فراوان با کمی چربی اشباع بیشتر به اندازهٔ کافی سالم است؟ بنابر نظر محققان برای دستیابی به پاسخ این سؤال آزمایش‌های طولانی‌مدتِ بیشتری نیاز است.

 


منبع:

 

مقالات مشابه

میوه‌ها و سبزیجات بنفش چه مزایایی دارند؟

چرا لوبیا برای سلامتی مفید است؟

چه غذاهایی برای افسردگی مناسب‌اند؟