زمان مطالعه: 4 دقیقه

رابطه سن و میزان سوخت و ساز بدن

آیا رابطه سن و میزان سوخت و ساز بدن را می‌دانید؟ ممکن است تصور شما کمی با واقعیت تفاوت داشته باشد، برای اینکه این تفاوت را بهتر درک کنید با ما همراه باشید. براساس یافته‌های اخیر منتشرشده در مجلهٔ Science، متابولیسم بسیار زودتر در زندگی به اوج خود می‌رسد و بسیار دیرتر از آنچه پیش‌تر تصور می‌کردیم کند می‌شود. قبل از پرداختن به جزئیات تحقیقات جدید، به تعریف چند اصطلاح می‌پردازیم.

 

متابولیسم چیست؟

متابولیسم یا سوخت‌وساز ترکیبی از تمام فرایند‌های شیمیایی است که امکان ادامهٔ حیات را برای ارگانیسمی فراهم می‌آورد. این فرایند برای انسان شامل تبدیل انرژی مواد غذایی به انرژی برای کار‌های حیاتی مانند تنفس، گردش خون، ساخت و ترمیم سلول‌ها، هضم غذا و حذف مواد زائد است.

حداقل میزان انرژی مورد نیاز برای انجام این فرایند‌های اساسی در حالی که ارگانیسم در حالت استراحت است، به عنوان نرخ متابولیسم پایه یا BMR شناخته می‌شود که با استفاده از انواع ماشین‌حساب آنلاین که قد، وزن، سن و جنس فرد را درنظر می‌گیرند، محاسبه می‌شود. BMR اغلب به عنوان میزان سوخت‌وساز در حالت استراحت یا RMR شناخته می‌شود. کل مصرف انرژی (TEE) ترکیبی از BMR، به‌علاوهٔ انرژی مورد استفاده برای فعالیت‌های بدنی و انرژی مورد استفاده برای هضم غذا (معروف به گرمازایی رژیم غذایی) است. برای بزرگسالان کم‌تحرک، BMR حدود 50 تا 70 درصد از کل انرژی تولیدشده، گرمازایی رژیم غذایی 10 تا 15 درصد و فعالیت بدنی 20 تا 30 درصد باقی‌مانده را شامل می‌شود.

ما می‌دانیم که عوامل خاصی بر مصرف انرژی تأثیر می‌گذارند، که از جمله این موارد می‌توان به سن، جنس، تودهٔ بدنی، ترکیب بدن، فعالیت بدنی و بیماری‌ها اشاره کرد. اما آخرین مطالعهٔ جامع که شامل داده‌های افراد در سراسر جهان بود، اطلاعات شگفت‌انگیزی در مورد زمان متابولیسمِ وابسته به سن که در طول عمر تغییر می‌کند، داد.

 

 

چه افرادی در مطالعهٔ فوق شرکت کردند؟

6421 نفر (64% زن) بین سنین 8 روز تا 95 سال از 29 کشور در سراسر جهان در این مطالعه شرکت کردند.

 

مطالعه شامل چه مواردی بود؟

محققان، TEE را در همهٔ افراد با استفاده از روش آب دونشان (استاندارد طلایی برای محاسبهٔ مصرف انرژی) محاسبه کردند. آن‌ها از مجموعه داده‌های اضافی، مدل‌های ریاضی و ایجاد تغییراتی برای احتساب تفاوت در اندازهٔ بدن، سن و وضعیت باروری استفاده کردند. یافته‌های آن‌ها چهار مرحلهٔ متمایز از مصرف کل و تعدیل‌شدهٔ انرژی پایه را در طول عمر نشان داد.

 

یافته‌های مطالعه چه بود؟

مراحل مصرف انرژی توصیف‌شده توسط مطالعه به شرح زیر است:

  • نوزادان (1 ماه تا 1 سال): نوزادان در ماه اول زندگی، مشابه بزرگسالان انرژی مصرفی خود را بر اساس اندازه و سایز تنظیم کرده‌ بودند. مصرف انرژی در سال اول به سرعت افزایش یافته‌ بود و در 7 ماهگی به اوج خود رسید. در بین نوزدادن 9 تا 15 ماهه، تنظیم مصرف انرژی‌ برابر با 50 درصد بیشتر از بزرگسالان بود.
  •  دوران کودکی و نوجوانی (بین سنین 1 تا 20 سال): اگرچه افزایش مصرف کل و پایه و همچنین تودهٔ بدون چربی با افزایش سن در دوران کودکی و نوجوانی ادامه یافت، اما مصرف تعدیل‌شده بر اساس سایز در طول این دوره به طور پیوسته کاهش داشت. جنسیت تأثیری بر میزان این کاهش نداشت. در اواسط سن بیست‌سالگی، TEE و RMR تعدیل‌شده به سطحی ثابت در حدود سطح بزرگسالان رسید. نکتهٔ قابل توجه این است که مصرف انرژی کل و پایهٔ تعدیل‌شده در سنین 10 تا 15 سالگی، افزایش نیافت.
  • بزرگسالی (بین سنین 20 تا 60 سال): مصرف کل، پایه و تودهٔ بدون چربی از سن 20 تا 60 سالگی بدون درنظر گرفتن جنسیت، ثابت بود. TEE و RMR تعدیل‌شده حتی در دوران بارداری نیز ثابت ماند و افزایش تودهٔ بدن هرگونه افزایش در مصرف انرژی تعدیل‌نشده در دوران بارداری را توضیح می‌دهد. نقطه‌ای که TEE تنظیم‌شده شروع به کاهش کرد، سن 63 سالگی بود و برای BMR سن 46.5 سالگی بود (اگرچه محققان نشان می‌دهند که تعداد کم اندازه‌گیری‌های BMR اعتماد آن‌ها را در این تخمین کاهش داده‌است).
  • سالمندان (60 سال بالاتر): تقریباً در 60 سالگی، TEE و BMR همراه با تودهٔ بدون چربی و تودهٔ چربی کاهش یافت. با این حال کاهش مصرف انرژی بیش از آن چیزی است که از کاهش حجم بدن انتظار می‌رفت. TEE و BMR تعدیل‌شده سالانه حدود 0.7% کاهش یافت و برای افراد 90 ساله و بالاتر، مصرف کل تعدیل‌شده حدود 26% کمتر از میانسالان بوده‌است.

 

یافته‌های دیگر این مطالعه

نویسندگان مطالعه به تأثیر فعالیت بدنی و متابولیسم بافت خاص در طول عمر فرد علاقه داشتند (این ایده که برخی از اندام‌ها مانند مغز و کبد نسبت به سایر اندام‌ها از انرژی بیشتری استفاده می‌کنند و درصد بالاتری از وزن بدن را در افراد جوان تشکیل می‌دهند). آن‌ها از طریق سناریو‌های مختلف مدل‌سازی، تعیین کردند که تغییرات مرتبط با سن در سطح فعالیت بدنی و متابولیسم بافت خاص در TEE در سنین مختلف تأثیر دارد. به‌ویژه، افزایش متابولیسم بافت خاص در اوایل زندگی ممکن است با رشد فرد مرتبط باشد، درحالی‌که کاهش مصرف انرژی در زندگی ممکن است نشان‌دهندهٔ افت متابولیک در سطح اندام باشد.

 

نکات مهم مطالعهٔ فوق چیست؟

این مطالعه اعتقادات پیشین را مبنی بر اینکه متابولیسم ارتباط تنگاتنگی با فعالیت متابولیک اندام‌های خاص در طول رشد و نمو دارد، به چالش می‌کشد، به طوری که در دوران نوزادی، کودکی و نوجوانی بسیار زیاد است و در طول بزرگسالی و کهنسالی، به‌تدریج کاهش می‌یابد. در عوض نویسندگان و محققان مشاهده کردند که BMR بر اساس ترکیب بدن و اندام در افراد 1 تا 20ساله، 30% بیشتر از حد انتظار و در بزرگسالان 60 سال به بالا 20% کمتر از حد انتظار بود. این انحرافات در TEE و BMR مورد انتظار در دوران کودکی و کهنسالی این تصور را تأیید می‌کند که تغییرات متابولیک مربوط به سن ممکن است نقش مهم‌تری نسبت به آنچه پیش‌تر به آن‌ها اعتبار داده بودیم، ایفا کند. همچنین این نتایج با قاطعیت نشان می‌دهند که ما دیگر نمی‌توانیم افزایش وزن در میانسالی را به دلیل کند شدن متابولیسم بدانیم.

 

افراد برای بهبود مدیریت وزن در طول زندگی چه می‌توانند بکنند؟

ما باید بدانیم که مصرف انرژی هر فرد با فردی دیگر ممکن است متفاوت باشد که این بر منحنی وزنی فرد یا پاسخ به استراتژی‌های مدیریت وزن تأثیر می‌گذارد. با این حال یافته‌های مطالعه درک فعلی ما از نحوهٔ دستیابی به وزن سالم و حفظ آن در طول زندگی را نفی نمی‌کند. شواهد با قاطعیت موارد زیر را پشتیبانی می‌کند:

  • داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل که عمدتاً شامل غذا‌های کامل به شکل میوه، سبزیجات، پروتئین بدون چربی و غلات کامل باشد.
  • حفظ سبک زندگی فعال با هدف حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی در هفته، شامل تمرین‌های قدرتی برای افزایش یا حفظ تودهٔ عضلانی بدون چربی.
  • استراحت کافی، که برای بیشتر افراد روزانه هفت تا هشت ساعت خواب است.
  • مدیریت استرس از طریق ذهن‌آگاهی، مدیتیشن و یا سایر فعالیت‌های آرامش‌بخش.

 


منبع:

رابطه سن و میزان سوخت و ساز بدن / رابطه سن و میزان سوخت و ساز بدن

مقالات مشابه

میوه‌ها و سبزیجات بنفش چه مزایایی دارند؟

چرا لوبیا برای سلامتی مفید است؟

چه غذاهایی برای افسردگی مناسب‌اند؟