زمان مطالعه: 3 دقیقه

رژیم غذایی سالم، رژیمی است که به حفظ و بهبود سلامت عمومی بدن کمک می‌کند. رژیم غذایی سالم مواد مغذی لازم، مایعات کافی، آمینواسید و اسیدهای چرب لازم، ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی و همچنین کالری لازم را برای بدن فراهم می‌آورد. رژیم غذایی سالم نیازهای اساسی بدن را بدون اینکه شما را دچار اضافه‌وزن و بیماری کند، برای شما فراهم می‌کند. .در برنامهٔ اینستا‌کلینیک محب که در صفحهٔ اینستاگرام محب به صورت زنده با‌ حضور آقای دکتر محمد امیدی، فوق تخصص غدد و متابولیسم، برگزار شد، سؤالی با این عنوان مطرح شد که آیا رژیم غذایی کتوژنیک مناسب است؟ ، پاسخ ایشان را می‌توانید در ویدئو زیر مشاهده کنید:

 

بهترین رژیم غذایی چیست؟

همان‌طور که در مطلب گذشته به روش‌های صحیح تغذیه اشاره کردیم، حال می‌خواهیم بدانیم آیا رژیم غذایی کتوژنیک (رژیمی دارای کربوهیدراتِ کم و چربیِ بالا) که سؤال بسیاری از مراجعه‌کنندگان و مردم نیز می‌باشد، مناسب است؟

در گفت‌وگوی زندهٔ برنامهٔ اینستاکلینیک محب با دکتر محمد امیدی، فوق تخصص غدد و متابولیسم، این سؤال را در میان گذاشتیم و ایشان در پاسخ به آن گفتند: بهترین رژیم غذایی که در دنیا هست، رژیم غذاییِ مدیترانه‌ای است، یعنی سبک غذایی که در حاشیهٔ مدیترانه چه در جنوبِ اروپا و چه کشور‌های شرقیِ آن مثل ترکیه و ایران وجود دارد.

این رژیم از این نظر اهمیت دارد که قسمتِ اصلیِ آن شامل میوه‌ها، سبزیجات و خشکبار است و بخشِ کمی از آن را چربی‌های اشباع و غذا‌های فست فودی تشکیل می‌دهد. مطالعات قابل توجهی از نظر طولانی‌مدت، در موردِ کتوژنیک وجود ندارد. همان‌طور که می‌دانید سوخت اصلی بدن، گلوکز یا همان قند است که تمام اندام‌های بدن به خصوص مغز برای انجام کار‌های خود به آن نیاز دارند. زمانی‌که بدن در شرایطِ ویژه قرار می‌گیرد، به تخریبِ پروتئین‌ها و چربی‌های خودِ بدنِ فرد پرداخته، قند تولید کرده و از آن‌ها استفاده می‌کند، از جمله در مواردی که قند یا کالری به بدن نرسد، چربی‌ها را می‌شکند و این کمبود را از این طریق جبران می‌کند.

ایشان در ادامهٔ توضیحاتِ خود در این خصوص گفتند: محصولاتِ حاصل از تخریبِ چربی‌ها در بدن شامل دو دسته است، دستهٔ اول گلیسرول است که در کبد به قند تبدیل شده و دستهٔ دوم چربی‌های آزاد یا اسید‌های چرب آزاد هستند که در طیِ متابولیسم در کبد به کتون تبدیل می‌شوند و بعد از یک دورهٔ کوتاهِ محدودیتِ غذایی، بدن به خصوص مغز و عضلات، از آن‌ها به طور مستقیم استفاده می‌کند.

خودِ چربی‌های آزادِ بدن به طور مستقیم نمی‌توانند مورد استفاده‌ٔ بدن قرار گیرند، زیرا نمی‌توانند از سدِ مغزی عبور کرده و وارد مغز شوند. این حالتِ تخریبِ چربی‌ها در واقع ایجادِ کتونِ داخلی است. یعنی زمانی که به بدن قند نمی‌رسد، چربی‌ها را تخریب کرده، کتون تولید می‌کند و آن‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهد.

مطالعاتِ زیادی وجود دارد که نشان می‌دهند، که نه تنها مضر نیست بلکه جدای از اینکه اثرِ مفید در کاهش وزن دارد در تمام بیومارکرهای (نشانگر‌های زیستی) متابولیکِ بدن نیز، اثر مفید خواهد داشت، مانند کاهش قند، انسولین، فشارخون و چربی‌های مضر و همچنین افزایش چربی‌های مفید و یا مسائل حاشیه‌ای مثل بهبود عملکرد مغزی و کاهش احتمال سرطان‌ها را می‌تواند داشته باشد.

ایشان در مورد رژیم کتوژنیک که در سؤال مطرح شد، پاسخ دادند: سیستم کتوژنسیس در بدن باید فعال شود تا کتون‎های تولیدی استفاده شده و سبب کاهش وزن شوند و این در حالی است که خیلی وقت‌ها فرد خود را در محدودیتِ کالری قرار نمی‌دهد و آن کتوژنسیسی که باید در بدن فعال شود، نیز فعال نمی‌شود. یعنی در این موقعیت اگر کتونی هم در بدن تولید می‌شود، حاصل تخریبِ چربی‌هایی است که فرد می‌خورد.

چربی‌ها زمانی که وارد بدن می‌شوند برای تولیدِ موادِ مورد استفاده در بدن، به کتون تبدیل می‌شوند و این کتون اثرات مفیدی دارد، مثلاً وزن کم شده و اشتها کاهش می‌یابد. اما اگر میزانِ کالری وارد به بدن خیلی کمتر از زمانِ عادی نباشد، قطعاً آن اثر مفیدِ مکانیسمِ اولیه که ذکر شد، یعنی مصرف کتون‌ها و کاهش وزن را نخواهد داشت. بنابراین می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که رژیم غذاییِ کتوژنیک، رژیم خوبی است به طوری‌که حداقل کربوهیدرات را دارد و یک مقدار محتوای پروتئین و چربیِ آن بالاست، که اگر زیر نظر همکارانِ تغذیه باشد، قطعاً کاهش وزن می‌دهد و اثرات مفید در کار دیومتابولیک ( مجموعه‌ای از بیماری‌ها شامل فشارخون بالا، سطح غیرطبیعی فشارخون، بالا بودن میزان انسولین خون و عدم تحمل گلوکز می‌باشد) و وضعیت قلبی – متابولیک بدن دارد. ولی این را نیز باید گفت که بزرگ‌ترین مشکلِ آن، این است که این رژیم به طور طولانی‌مدت قابل استفاده نیست.

مقالات مشابه

میوه‌ها و سبزیجات بنفش چه مزایایی دارند؟

چرا لوبیا برای سلامتی مفید است؟

چه غذاهایی برای افسردگی مناسب‌اند؟